NSƯT Tiến Hợi, người hơn 30 năm đóng vai Bác Hồ, đã xa cõi tạm

Lúc sinh thời, NSƯT Tiến Hợi (tên thật là Nguyễn Văn Hợi) kể, năm 1987, lần đầu tiên ông được vinh dự thể hiện hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh là khi vào vai diễn trong vở kịch Đêm trắng (tác giả Lưu Quang Hà; đạo diễn: NSND Doãn Hoàng Giang) tại Đoàn Nghệ thuật Trường Sơn quân khu 2.

NSƯT Tiến Hợi vào vai Nguyễn Tất Thành trong phim Hẹn gặp lại Sài Gòn

Cơ duyên đến với ông hoàn toàn bất ngờ. Bởi trước đó, đoàn định thuê diễn viên từng đóng vai Bác, tuy nhiên, đặc thù của đoàn là chủ yếu diễn ở những nơi vùng núi, đi lại khó khăn, vất vả, nên đã chọn người trong đoàn, trong đó có NSƯT Tiến Hợi, để thử hóa trang. Hình ảnh NSƯT Tiến Hợi sau khi hóa trang đã hoàn toàn thuyết phục mọi người bởi từ khuôn mặt, ánh mắt, đến dáng dấp đều ra đúng “chất” giống với hình ảnh của Bác Hồ. Cũng tại Đoàn nghệ thuật Trường Sơn quân khu 2, NSƯT Tiến Hợi gặp nghệ sĩ hóa trang Vương Đạm Thủy và sau đó nên duyên vợ chồng. Bà là người đã rất nhiều lần hóa trang cho NSƯT Tiến Hợi vào vai Bác Hồ.

Vai diễn Bác Hồ của NSƯT Tiến Hợi thuyết phục công chúng không chỉ ở ngoại hình, thần thái mà còn cả từ ngữ điệu, giọng nói giống với nguyên mẫu. NSƯT Tiến Hợi lúc sinh thời cho hay, ông có may mắn và cũng là lợi thế khi quê gốc ở TP.Vinh (Nghệ An), cách quê Bác gần 20 km.

Nhờ vậy, ông có thể nói khá giống với ngữ điệu, e giọng của Bác Hồ. Ngoài ra, ông cũng tự tìm tư liệu, nghe và luyện tập nhiều để có được giọng nói giống với Bác.

Không chỉ ghi dấu ấn với những vai diễn Bác Hồ trên sân khấu, trên màn ảnh lớn và màn ảnh nhỏ, NSƯT Tiến Hợi đã hàng trăm lần vào vai Bác Hồ trong những chương trình kỷ niệm, lễ hội… Năm 2013, NSƯT Tiến Hợi được sách Kỷ lục Guinness của VN xác nhận “là nghệ sĩ thể hiện thành công vai Bác Hồ qua nhiều thể loại nhất”.

NSƯT Tiến Hợi

Dời Đoàn Nghệ thuật Trường Sơn quân khu 2, NSƯT Tiến Hợi về công tác tại đoàn 2 – Nhà hát Kịch Hà Nội từ năm 1988. Trong sự nghiệp diễn xuất, ông đã tham gia nhiều vở kịch như: Xin lĩnh án tử hình, Vùng lạnh, chùm hài Oái oăm đời, Sám hối, Vòng đời, Vị thánh trong mơ, Những người con Hà Nội… Những bộ phim điện ảnh, truyền hình có sự góp mặt của ông có thể kể đến: Hà Nội – mùa đông 46, Hẹn gặp lại Sài Gòn, Hoa ban trắng, Hoa ban đỏ, Cảnh sát hình sự, Người phán xử, Bi kịch chưa đặt tên…

Ông đã nhận Huy chương vàng tại Hội diễn Sân khấu toàn quốc năm 1992 với vai Chủ tịch Hồ Chí Minh trong vở Xin lĩnh án tử hình, và Huy chương bạc với vai ông Sinh trong vở Vùng lạnh tại Liên hoan Sân khấu toàn quốc năm 2018.