Yêu cầu báo cáo khi nghi ngờ về hành vi sai trái trong nghiên cứu khoa học

Theo thông báo của NAFOSTED ngày 15.2, cộng đồng khoa học Việt Nam ngày càng quan tâm và trao đổi về vấn đề liêm chính nghiên cứu (LCNC) trong những năm gần đây. NAFOSTED xác định việc đảm bảo LCNC trở nên cấp bách, nhất là tính trung thực và độ tin cậy của các công trình nghiên cứu khoa học được công bố ở Việt Nam.

Vì thế, NAFOSTED đã ban hành Quy định về LCNC, áp dụng đối với các nhiệm vụ khoa học và công nghệ do quỹ này tài trợ.

Báo Thanh Niên đã có hàng loạt bài báo đấu tranh cho liêm chính khoa học

Theo quy định mới ban hành, NAFOSTED nhấn mạnh nguyên tắc và trách nhiệm của các đối tượng liên quan (nhà khoa học, tổ chức chủ trì, cơ quan điều hành quỹ, chuyên gia đánh giá và hội đồng khoa học) nhằm nâng cao nhận thức về việc thực hiện LCNC.

Quy định chỉ ra những nội dung, phương thức cần thực hiện để đảm bảo LCNC và chế tài xử lý vi phạm đạo đức khoa học theo các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành.

NAFOSTED cũng nêu rõ trách nhiệm của nhà khoa học, tổ chức chủ trì, chuyên gia đánh giá và hội đồng khoa học, cơ quan điều hành quỹ trong việc đảm bảo LCNC.

Cụ thể, nhà khoa học phải trung thực, tuân thủ các quy định, đảm bảo về phương pháp nghiên cứu, hồ sơ nghiên cứu, kết quả nghiên cứu, quyền tác giả, ghi nhận đóng góp, công khai xung đột lợi ích…

Đáng chú ý, quy định nêu rõ nhà khoa học còn có trách nhiệm báo cáo về việc vi phạm LCNC.

Chẳng hạn, nhà khoa học có thể báo cáo cho cơ quan thẩm quyền khi có nghi ngờ về hành vi sai trái trong nghiên cứu khoa học, bao gồm giả mạo, làm sai lệch, đạo văn hoặc những hành vi thiếu trách nhiệm khác làm giảm độ tin cậy của nghiên cứu như bất cẩn, liệt kê sai danh sách tác giả, không báo cáo dữ liệu mâu thuẫn hoặc sử dụng các phương pháp phân tích sai lệch.