Vườn quốc gia Lò Gò – Xa Mát, 1 trong 10 Vườn Di sản ASEAN của cả nước, khu bảo tồn tự nhiên độc đáo ở Việt Nam với nhiều loài động thực vật phong phú, đa dạng.
Vào năm 2019, Vườn quốc gia (VQG) Lò Gò – Xa Mát được công nhận là Vườn Di sản ASEAN, trở thành 1 trong 10 Vườn Di sản ASEAN của cả nước và cũng là duy nhất ở Đông Nam bộ tính đến thời điểm hiện tại.
 |
|
Cò nhạn về VQG Lò Gò – Xa Mát số lượng lớn sau nhiều năm vắng bóng |
Bên cạnh những giá trị về đa dạng sinh học, địa bàn VQG Lò Gò – Xa Mát còn là di tích lịch sử. Nơi đây đã ghi dấu nhiều chứng tích quan trọng của thời kỳ kháng chiến chống Mỹ như Căn cứ Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, Ban Tuyên huấn Trung ương Cục Miền Nam, Đài phát thanh Giải phóng và Xưởng phim Giải phóng…
Những ngày này, VQG Lò Gò – Xa Mát trở thành nơi tìm về của du khách cả nước để tận mắt chiêm ngưỡng đàn cò nhạn quý hiếm lên đến hơn 1.000 cá thể đang dừng chân cư ngụ và kiếm thức ăn tại khu vực trảng Tà Nốt. Đàn cò quý được VQG ghi nhận di cư đến cư ngụ từ ngày 28.5 đến nay sau nhiều năm vắng bóng. Những buổi chiều, đàn cò to lớn bay rợp cả khu vườn tràm ngập nước giữa vùng trời thanh bình. Hiện đàn cò đang được Ban Quản lý tổ chức bảo vệ nghiêm ngặt để tạo điều kiện và môi trường sống tốt nhất trong thời gian đàn chim cư trú.
 |
|
Đàn chim quý trú ngụ ở khu vực trảng Tà Nốt |
Theo ông Hồ Đắc Long, phó trưởng Phòng Khoa học, Bảo tồn và Hợp tác quốc tế VQG Lò Gò – Xa Mát, thì đây là dấu hiệu đáng mừng cho thấy những sinh cảnh, đất ngập nước và tài nguyên sinh vật ở đây được bảo vệ tốt và ổn định. Tạo điều kiện thuận lợi cho việc cư ngụ và kiếm ăn của các loài chim di cư.
 |
|
Cây Di sản trong VQG Lò Gò – Xa Mát |
VQG Lò Gò – Xa Mát với tổng diện tích vùng đệm hơn 18.600 ha, trải dài trên địa bàn 4 xã Tân Lập, Tân Bình, Hòa Hiệp, Thạnh Tây thuộc H.Tân Biên (Tây Ninh). Trong đó, phân khu bảo vệ nghiêm ngặt rộng hơn 8.198 ha, hơn 10,8 ha là phân khu phục hồi sinh thái và 129 ha thuộc khu hành chính dịch vụ.
 |
|
Cây nắp ấm trong VQG Lò Gò – Xa Mát |
 |
|
Một loài rắn sinh sống tự nhiên |
VQG đến nay đã xác định được hơn 700 loài thực vật, 42 loài thú, 203 loài chim 58 loài bò sát…. Nhiều loài thú có tên trong Sách Đỏ Thế giới (IUCN, 2005): voọc chà vá chân đen, voọc bạc, khỉ đuôi dài, khỉ đuôi lợn, cu li nhỏ. Các loài có tên trong Sách Đỏ Việt Nam như dơi chó tai ngắn, mễn, mèo rừng, chồn bạc má, sóc đen, cheo, nhím bờm, sóc bay trâu…
 |
|
Khỉ sinh sống trong rừng |
Đặc biệt, khu hệ chim tại VQG rất đặc trưng, tại các sinh cảnh đất ngập nước có rừng đã ghi nhận nhiều loài chim nước quý hiếm di cư như giang sen, già đẫy nhỏ và cò nhạn. Ngoài ra, Lò Gò – Xa Mát còn là nơi dừng chân bay qua của loài sếu đầu đỏ, trên tuyến di cư giữa ĐBSCL về nơi sinh sản tại Campuchia.
 |
| Thằn lằn bay ở Vườn Di sản ASEAN Lò Gò – Xa Mát |
Vườn di sản ASEAN là danh hiệu bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học có tầm quan trọng đặc biệt tại các quốc gia thành viên ASEAN. Các Bộ trưởng về môi trường của ASEAN đã cùng ký kết Tuyên bố ASEAN về việc thành lập các Vườn di sản vào ngày 18.2.2003.
Các Vườn Di sản được xem là khu bảo tồn để duy trì quá trình sinh thái và hệ thống hỗ trợ sự sống; bảo tồn sự đa dạng di truyền; đảm bảo các loài sử dụng bền vững và các hệ sinh thái; duy trì những vùng hoang dã có giá trị về danh lam thắng cảnh, du lịch sinh thái, nghiên cứu và văn hóa, giáo dục…
 |
|
Chim gõ kiến xanh đầu đỏ |
Bảo vệ nghiêm ngặt các loài chim hoang dã, di cư
Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 4/CT-TTg (ngày 17.5.2022) về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách để bảo tồn các loài chim hoang dã, di cư tại Việt Nam. Theo đó, Việt Nam được đánh giá là một trong những khu vực quan trọng bậc nhất trong mạng lưới các tuyến đường bay chim di cư và các loài chim đặc hữu, với 63 vùng chim quan trọng toàn cầu và 7 vùng chim đặc hữu. Các vùng chim hoang dã, di cư đã tạo nên các giá trị thiên nhiên quan trọng, góp phần bảo tồn thiên nhiên, bảo tồn đa dạng sinh học, phát triển du lịch và xây dựng hình ảnh đất nước Việt Nam.
Theo đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ TN-MT rà soát, đề xuất hoàn thiện, trình ban hành và ban hành theo thẩm quyền các quy định về bảo tồn các loài chim hoang dã, di cư tại Việt Nam.
Đồng thời, Thủ tướng cũng chỉ đạo các Bộ ngành tăng cường tuần tra, kiểm soát, ngăn chặn, bắt giữ và xử lý nghiêm các hành vi săn, bắt, giết, nuôi, nhốt, vận chuyển, kinh doanh, chế biến, tàng trữ, tiêu thụ trái pháp luật các loài chim hoang dã, di cư, đặc biệt vào mùa chim di cư (từ tháng 9 năm trước đến tháng 4 năm sau).…
Nguồn: thanhnien.vn
