Các nhà khảo cổ học đã giải đáp bí ẩn kéo dài hàng thập niên về cách người Rapa Nui vận chuyển những tượng Moai khổng lồ trên Đảo Phục Sinh.
“Điều này cho thấy người Rapa Nui cực kỳ thông minh. Họ đã tìm ra điều này. Họ đang làm điều đó theo cách phù hợp với nguồn lực họ có. Vì vậy, hãy nhìn vào những gì họ đã đạt được, và chúng ta có rất nhiều điều để học hỏi từ họ về những nguyên tắc này”, đồng tác giả nghiên cứu Carl Lipo từ Đại học Binghamton (Mỹ) cho hay.
Sơ đồ minh họa kỹ thuật ‘đi bộ’ trong đó các bức tượng Moai được di chuyển dọc theo những con đường được thiết kế bằng cách kéo dây thừng xen kẽ theo chiều ngang trong khi vẫn duy trì độ nghiêng về phía trước từ 5 – 15 độ so với phương thẳng đứng
ẢNH: Carl Lipo
Tượng Moai là những hình người nguyên khối được cư dân Đảo Phục Sinh tạc nên từ năm 1250 đến năm 1500 sau Công nguyên. Hàng trăm bức tượng này được người dân bản địa trên đảo tạc ra từ mỏ đá Moai chính và vận chuyển đến các bệ đá xung quanh chu vi hòn đảo.
Các nhà nghiên cứu trước đây đã đưa ra giả thuyết rằng những bức tượng lớn được “di chuyển” từ mỏ đá đến các bệ nghi lễ bằng chuyển động lắc lư thẳng đứng. Một giả thuyết khác cho rằng chúng được di chuyển khi nằm sấp trên các thiết bị bằng gỗ.
Trong nghiên cứu mới, các nhà khoa học đã tạo ra mô hình 3D có độ phân giải cao của các bức tượng Moai và xác định các đặc điểm thiết kế riêng biệt, bao gồm phần đế hình chữ D rộng và nghiêng về phía trước, khiến chúng có nhiều khả năng di chuyển theo chuyển động ngoằn ngoèo, lắc lư.
Các nhà nghiên cứu đã kiểm chứng lý thuyết này bằng cách xây dựng một bức tượng Moai nặng 4,35 tấn với thiết kế “nghiêng về phía trước”. Nhóm nghiên cứu có thể vận chuyển Moai 100 m chỉ trong 40 phút với chỉ 18 người – một sự cải thiện đáng kể so với những nỗ lực vận chuyển theo chiều dọc trước đây.
Tiến sĩ Lipo cho biết: “Một khi bạn đã bắt đầu di chuyển, mọi thứ sẽ không khó khăn chút nào – mọi người chỉ cần kéo bằng một tay. Nó tiết kiệm năng lượng và di chuyển rất nhanh”.
Những con đường của người Rapa Nui được phát hiện trên đảo Phục Sinh càng củng cố thêm cho giả thuyết này. Các nhà khoa học cho biết những con đường này rộng khoảng 4,5 m với mặt cắt lõm nhằm giữ ổn định các bức tượng khi chúng di chuyển về phía trước.
Tiến sĩ Lipo cho hay: “Mỗi lần họ di chuyển một bức tượng, trông giống như họ đang đào một con đường. Con đường là một phần của việc di chuyển bức tượng”.
Theo các nhà nghiên cứu, hiện nay chưa có lý thuyết nào khác giải thích được cách di chuyển các bức tượng Moai.
Nguồn: thanhnien.vn
