Hải quan thúc đẩy thỏa thuận công nhận lẫn nhau về Doanh nghiệp ưu tiên với các nước ASEAN

Hoạt động này không chỉ thể hiện cam kết hội nhập sâu rộng của Việt Nam trong lĩnh vực hải quan mà còn góp phần quan trọng vào việc tạo thuận lợi thương mại, nâng cao năng lực cạnh tranh và bảo đảm an ninh chuỗi cung ứng trong toàn khối. Việc công nhận lẫn nhau về Doanh nghiệp ưu tiên (AEO) giúp giảm đáng kể thủ tục kiểm tra, rút ngắn thời gian thông quan, qua đó tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp và nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng.

Trong hai ngày 7 và 8/10/2025, tại Hà Nội, Cục Hải quan Việt Nam tổ chức Đoàn thẩm định chung về Doanh nghiệp ưu tiên với sự tham dự của đại diện Hải quan các nước thành viên ASEAN. Đây là lần đầu tiên Việt Nam đăng cai tổ chức hoạt động thẩm định ở quy mô khu vực, đánh dấu bước tiến quan trọng trong tiến trình thực hiện Thỏa thuận công nhận lẫn nhau về AEO MRA giữa các nước ASEAN.

Cục Hải quan cho biết, chương trình thẩm định chung lần này nhằm đánh giá mức độ tương thích của Chương trình Doanh nghiệp ưu tiên của Việt Nam với Khung tiêu chuẩn SAFE của Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO). Đồng thời, qua đó các nước ASEAN có cơ sở kỹ thuật để triển khai tiến trình công nhận lẫn nhau giữa các cơ quan hải quan trong khu vực.

Trong khuôn khổ chương trình, các đại biểu được nghe báo cáo chi tiết về quy trình cấp chứng nhận, tiêu chí đánh giá và cơ chế quản lý rủi ro trong chương trình AEO của Việt Nam. Đặc biệt, đoàn công tác đã tiến hành thẩm định thực tế tại Công ty TNHH Toto Việt Nam (Hà Nội) và Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại TNG (Thái Nguyên) – hai doanh nghiệp đang được hưởng cơ chế ưu tiên. Việc trực tiếp khảo sát giúp các nước ASEAN có cái nhìn toàn diện hơn về cách thức Việt Nam triển khai chương trình AEO trong thực tế, từ khâu kiểm soát hàng hóa, bảo đảm an ninh đến quản trị rủi ro trong xuất nhập khẩu.

Theo Cục Hải quan, chương trình Doanh nghiệp ưu tiên của Việt Nam được triển khai từ năm 2011, đến nay đã có 82 doanh nghiệp được công nhận là AEO. Các doanh nghiệp này chiếm khoảng 30% kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước, với tổng kim ngạch lên tới hơn 200 tỷ USD/năm. Nhờ cơ chế ưu tiên, doanh nghiệp được giảm thời gian thông quan trung bình từ 36 giờ xuống còn 12 giờ đối với hàng xuất khẩu và từ 62 giờ xuống còn 24 giờ đối với hàng nhập khẩu. Đây là những kết quả thực tế khẳng định hiệu quả và tính bền vững của mô hình AEO tại Việt Nam.

Việc Việt Nam thúc đẩy công nhận lẫn nhau với các nước ASEAN sẽ giúp các doanh nghiệp ưu tiên của Việt Nam được hưởng ưu đãi tương tự khi xuất nhập khẩu hàng hóa sang các nước trong khu vực. Ngược lại, các doanh nghiệp AEO của ASEAN cũng sẽ được hưởng cơ chế thuận lợi khi giao thương với Việt Nam. Điều này không chỉ góp phần gia tăng dòng chảy thương mại nội khối mà còn tạo môi trường minh bạch, đáng tin cậy cho hoạt động đầu tư và logistics trong ASEAN.

Cục Hải quan Việt Nam khẳng định, việc triển khai công nhận lẫn nhau về Doanh nghiệp ưu tiên không chỉ mang ý nghĩa kỹ thuật mà còn là cam kết chính trị mạnh mẽ trong hợp tác khu vực. Đây sẽ là tiền đề để Việt Nam tiếp tục mở rộng đàm phán và ký kết thỏa thuận công nhận lẫn nhau về AEO với các đối tác thương mại chiến lược như Nhật Bản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu (EU). Khi đó, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ có cơ hội lớn hơn trong việc tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, tận dụng lợi thế về tốc độ, chi phí và uy tín. Việc tổ chức Đoàn thẩm định chung về doanh nghiệp ưu tiên với các nước ASEAN không chỉ thể hiện vai trò tiên phong của Hải quan Việt Nam trong thúc đẩy hợp tác khu vực mà còn khẳng định quyết tâm của Việt Nam trong việc xây dựng môi trường thương mại minh bạch, hiện đại và an toàn.