Hé lộ nguồn gốc của các hố khổng lồ 4.500 tuổi quanh di sản Stonehenge

Theo tờ The Guardian, đây cũng được xem là một trong những công trình tiền sử lớn nhất từng được tìm thấy tại nước Anh, đóng vai trò quan trọng trong di sản Stonehenge.

Khi được phát hiện lần đầu vào năm 2020, giới khảo cổ từng tranh cãi rất nhiều vì nghi ngờ đây chỉ là các hố sụt lún tự nhiên trên nền địa chất đá phấn. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu đã đưa ra các bằng chứng bác bỏ giả thuyết này bằng cách áp dụng tổ hợp công nghệ tiên tiến chưa từng có để khám nghiệm lòng đất.

Báo cáo chi tiết trên tạp chí Internet Archaeology cho biết kỹ thuật đo độ tuổi đá bằng ánh sáng (OSL) đã xác định lớp đất lấp trong hố có niên đại đồng nhất, chứng tỏ chúng được đào và lấp lại trong cùng một giai đoạn lịch sử cụ thể chứ không phải do sụt lún ngẫu nhiên qua hàng nghìn năm. Đặc biệt, công nghệ phân tích DNA trầm tích (sedDNA) đã khôi phục lại các “ký ức sinh học” của khu vực, hé lộ những mô hình lặp lại trong trầm tích. Sự phân bố có quy luật của các dấu vết sinh học này là điều không thể xảy ra trong các quá trình biến đổi ngẫu nhiên của tự nhiên, qua đó khẳng định có sự xuất hiện của “bàn tay con người”.

Với kích thước mỗi hố rộng tới 10 m và sâu 5 m, việc đào chúng từ nền địa chất đá phấn cứng đòi hỏi kỹ thuật và nỗ lực phi thường của người cổ đại. Các dữ liệu từ chụp cắt lớp điện trở (ERT) và radar xuyên đất trong nghiên cứu mới cũng xác nhận sự đồng nhất đáng kinh ngạc về hình dạng của các hố, củng cố thêm bằng chứng về một bản thiết kế kiến trúc quy mô lớn.

Ý nghĩa của phát hiện này vượt xa việc xác định nguồn gốc kỹ thuật. Chia sẻ trên The Guardian, giáo sư Gaffney nhận định rằng quần thể này thể hiện một vũ trụ quan sâu sắc của người tiền sử. Nếu Stonehenge được thiết kế để kết nối tâm linh với bầu trời và các thiên thể, thì vòng tròn hố Durrington dường như là nơi người xưa kết nối với mặt đất và thế giới ngầm. Sự hiện diện của chuỗi hố này tạo nên một ranh giới tâm linh, bao bọc khu định cư của người sống tại Durrington Walls và tạo ra thế đối trọng với khu vực dành cho người chết tại Stonehenge.

Nghiên cứu mang tính bước ngoặt này không chỉ giải mã bí ẩn của những “vết sẹo” trên mặt đất mà còn minh chứng cho khả năng quy hoạch cảnh quan phức tạp của cư dân thời Đồ đá mới. Những hố sâu này giờ đây được công nhận là một phần không thể thiếu, khắc họa đời sống và niềm tin của con người cổ đại tại vùng đất thiêng Stonehenge theo cách mà thế giới hiện đại mới chỉ bắt đầu thấu hiểu.