“Hộ chiếu chất lượng” tái định hình thị trường bán lẻ

Thực tế cho thấy, những thị trường có cơ chế bảo vệ người tiêu dùng tốt sẽ luôn có chỉ số năng lực cạnh tranh cao hơn. Doanh nghiệp ở đó không chỉ tuân thủ luật pháp mà còn xem việc tôn trọng người tiêu dùng như một chiến lược phát triển thương hiệu bền vững.

Theo ông Phạm Ngọc Linh, nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam hiện cũng đang chuyển dịch theo hướng công khai thông tin sản phẩm, thực hiện truy xuất nguồn gốc, chăm sóc khách hàng đa kênh… Đặc biệt, các công nghệ tiên tiến như blockchain, IoT, RFID, dữ liệu lớn và QR code hiện không chỉ giúp doanh nghiệp số hóa nguồn gốc xuất xứ mà còn trở thành một “hộ chiếu chất lượng”. Điều này không chỉ giúp củng cố niềm tin khách hàng mà còn tạo lợi thế cạnh tranh dài hạn.

Bước sang năm 2026, minh bạch thông tin không chỉ là sự lựa chọn của doanh nghiệp hay điều kiện để chiếm được lòng tin khách hàng mà còn là đòi hỏi pháp lý bắt buộc trong bối cảnh các khuôn khổ quản lý mới đang dần hình thành. Theo quy định của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa sửa đổi; từ ngày 1/1/2026, các sản phẩm lưu thông trên thị trường phải đáp ứng quy định về truy xuất nguồn gốc và minh bạch thông tin.

Đây vừa là cơ hội vừa là thách thức cho doanh nghiệp. Những doanh nghiệp chủ động đầu tư và đi trước một bước sẽ có lợi thế vượt trội trong việc xây dựng niềm tin, tối ưu chuỗi cung ứng và nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường.

Sự đầu tư này càng trở nên cấp thiết hơn khi SHS Research dự báo giai đoạn 2025 – 2030 sẽ là “thập kỷ vàng” của ngành bán lẻ Việt Nam với tốc độ tăng trưởng kép (CAGR) lên tới 12,05%/năm, thuộc nhóm cao nhất khu vực. Thị trường nội địa đang bước vào giai đoạn tăng trưởng bứt phá, với quy mô dự kiến đạt 547 tỷ USD vào năm 2030, tăng 77% so với năm 2025.

Dữ liệu của World Data Lab còn cho thấy, Việt Nam được dự báo sẽ trở thành thị trường tiêu dùng lớn thứ 11 thế giới vào năm 2030, với 80 triệu người tiêu dùng. Không gian thị trường nội địa với sức mua lớn mang đến cơ hội chưa từng có để doanh nghiệp kết nối và truyền cảm hứng cho người tiêu dùng.

Trong khi đó, ở chiều ngược lại, hành vi tiêu dùng của người dân đang thay đổi. Khảo sát của Nielsen IQ Việt Nam cho thấy, tiêu dùng có ý thức đang trở thành chìa khóa trong giai đoạn tới. Người tiêu dùng không chỉ lựa chọn sản phẩm và thương hiệu chất lượng mà còn về tính bền vững, sức khỏe và trách nhiệm xã hội. Đây sẽ là những giá trị định hình thị trường trong năm 2026 và những năm tiếp theo.

Các chuyên gia nhấn mạnh: năm 2026 là thời điểm thị trường bán lẻ Việt Nam bước vào “thanh lọc”. Chỉ khi nói “không” với hàng kém chất lượng ngay từ nguồn cung, chúng ta mới có thể xây dựng thị trường lành mạnh, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và thúc đẩy sự phát triển bền vững cho nền kinh tế.

Từ thực tế đó, năm 2025, chương trình Tin Dùng Việt Nam đã lựa chọn chủ đề trọng tâm là “Giá trị chất – Niềm tin thật” vinh danh các sản phẩm, dịch vụ có chất lượng tốt, có bản sắc riêng cũng như tích cực, chủ động số hóa, minh bạch thông tin, đảm bảo các hoạt động kinh doanh bền vững và có trách nhiệm.

Tại lễ vinh danh, các chuyên gia cũng cho rằng, để kinh doanh có trách nhiệm, minh bạch lan toả rộng rãi hơn trong cộng đồng doanh nghiệp, nhất là ở giai đoạn thị trường bán lẻ trực tuyến đang tăng trưởng mạnh, cần khắc phục một trong những điểm nghẽn chính là thiếu hệ thống bảo chứng thông tin hàng hóa.

Trong đó, cần sự vào cuộc của các cơ quan quản lý thông qua việc xây dựng và kết nối hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về truy xuất nguồn gốc hàng hóa đến các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp. Đồng thời, cung cấp công cụ truy xuất trực tuyến để doanh nghiệp, đơn vị sản xuất cập nhật thông tin sản phẩm tự động, nhanh và chính xác.

Khi dữ liệu được công khai, minh bạch và dễ tiếp cận, người tiêu dùng có thể tự giám sát, doanh nghiệp chân chính được bảo vệ; cơ quan quản lý được giảm tải áp lực… Đây chính là nền tảng để hình thành một thị trường hàng hóa công bằng và bền vững, nơi hàng Việt khẳng định vị thế và niềm tin trong kỷ nguyên kinh tế số.