Mỹ đã công bố bản kế hoạch nhằm chấm dứt xung đột tại Dải Gaza và được Israel ủng hộ. Thế nhưng, khả năng Hamas gật đầu trước đề xuất này vẫn còn bỏ ngỏ.
Kịch bản hậu xung đột
Theo văn bản do Nhà Trắng công bố, một số điểm chính trong kế hoạch của Mỹ được nêu ra gồm mọi hoạt động quân sự sẽ tạm dừng, Israel rút quân theo từng giai đoạn, đồng thời sẽ không kiểm soát hay sáp nhập Gaza trong tương lai. Trong 72 tiếng, Hamas sẽ thả tất cả con tin mà họ vẫn đang giam giữ. Hamas vẫn đang giam giữ 48 con tin Israel, 20 người trong số đó được cho là còn sống. Đổi lại, Israel sẽ thả 250 tù nhân lãnh án chung thân cùng 1.700 người Gaza bị bắt sau khi chiến sự bùng phát ngày 7.10.2023.
Phần lớn các điểm trong kế hoạch đề cập phương án quản lý Gaza hậu xung đột. Theo đó, một chính quyền lâm thời do ủy ban người Palestine điều hành sẽ quản lý Gaza, dưới sự giám sát của cơ quan chuyển tiếp quốc tế mang tên Hội đồng hòa bình, do Tổng thống Trump đứng đầu và chủ trì. Hamas sẽ không còn được quản lý Gaza dưới bất kỳ hình thức nào. Các tổ chức và chuyên gia quốc tế cũng sẽ nghiên cứu, vạch ra một kế hoạch tái thiết hạ tầng và phát triển kinh tế tại Gaza. Các gói viện trợ nhân đạo sẽ được chuyển đến Gaza và lực lượng quốc tế sẽ hỗ trợ, tư vấn cho lực lượng cảnh sát người Palestine giữ ổn định khu vực này.
Phản ứng từ các bên
Thủ tướng Netanyahu đã ủng hộ đề xuất của Mỹ, đồng thời cảnh báo rằng Israel sẽ “tự mình hoàn tất công việc” ở Gaza nếu Hamas từ chối thỏa thuận. Tổng thống Trump cũng tuyên bố sẽ hoàn toàn hỗ trợ Israel. Quan chức Hamas cho biết đã nhận được văn bản đề xuất và sẽ nghiên cứu.

Khói bốc lên tại Dải Gaza ngày 30.9 ẢNH: REUTERS
Các nước đồng minh của Mỹ ở Tây Âu, nhóm các quốc gia Hồi giáo khu vực Trung Đông đều đã lên tiếng ủng hộ kế hoạch hòa bình của ông Trump. Ngoài ra, Chính quyền Palestine đã hoan nghênh nỗ lực chân thành và quyết tâm của chủ nhân Nhà Trắng để mang đến hòa bình tại Gaza.
Phát biểu tại họp báo thường kỳ vào hôm qua 30.9, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Quách Gia Côn cho biết: “Trung Quốc hoan nghênh và ủng hộ mọi nỗ lực nhằm giảm căng thẳng giữa Palestine và Israel”. Tuy nhiên, đề xuất 20 điểm trên cũng vấp phải những phản đối. Bộ trưởng Tài chính Israel Bezalel Smotrich, người có lập trường cực hữu, hôm qua cho rằng kế hoạch hòa bình của Washington “là một thất bại ngoại giao, và Israel tương lai sẽ phải tiếp tục giao tranh ở Gaza”. Ông cùng một số thành viên cực hữu khác trong chính phủ Israel lâu nay ưu tiên các hoạt động quân sự nhằm đánh bại hoàn toàn Hamas.
Trong khi tại Gaza, người dân dải đất này hoài nghi về kế hoạch của Tổng thống Trump. Theo AFP, một số người dân cho rằng Mỹ và Israel đã đưa ra những điều khoản mà biết Hamas khó chấp nhận. Khi đó, Tel Aviv sẽ có lý do để tiếp tục hoạt động quân sự, và giao tranh cùng sự đau khổ vẫn sẽ tiếp diễn. “Như mọi khi, Israel đồng ý rồi Hamas từ chối, hoặc ngược lại. Tất cả chỉ là một ván cờ và người dân là bên phải trả giá”, ông Mohammed al-Beltaji, cư dân đến từ TP.Gaza, nói. Một bộ phận người dân tại Gaza chỉ hy vọng điều cơ bản là xung đột có thể chấm dứt.
Giới quan sát cho rằng đối với Hamas, đề xuất trên như “tối hậu thư” yêu cầu họ đầu hàng, chấp nhận giải giáp và từ bỏ quyền kiểm soát. Bà Phyllis Bennis, đến từ Viện Nghiên cứu chính sách (trụ sở tại Mỹ), nói với Đài Al Jazeera ngày 30.9 rằng không có sự đảm bảo Israel sẽ không tấn công Gaza sau khi các con tin được trao trả.
Nguồn: thanhnien.vn