Wednesday, October 22, 2025

Khi thành phố có nhiều không gian trống

Ở Hà Lan, thành phố được quy hoạch với nhiều không gian xanh, công viên và môi trường yên bình…, là bài học quý giá cho quy hoạch không gian đô thị Việt Nam.

Gia đình tôi vừa nghỉ thu một tuần ở Hà Lan, đất nước không xa Thụy Sĩ, nơi chúng tôi đang sống – đất nước được xem là hình mẫu về quy hoạch và không gian đô thị hiện đại, thân thiện với con người.

Trên hầu hết các bảng xếp hạng về trình độ phát triển quốc gia, như thu nhập bình quân đầu người, chỉ số phát triển con người (HDI), chỉ số đổi mới sáng tạo (GII)…, Thụy Sĩ đều xếp trên Hà Lan, và là quốc gia mà phần lớn công dân châu Âu mong muốn được đến sống và làm việc.

Tuy nhiên, tôi lại thấy ở Hà Lan có nhiều điều rất hay mà Việt Nam trong kỷ nguyên vươn mình phát triển toàn diện có thể tham khảo.

Khi thành phố có nhiều không gian trống

Người dân Hà Lan thích đi xe đạp và nghỉ ngơi ở những nơi gần gũi thiên nhiên

ẢNH: THỤC MINH

Nơi chúng tôi nghỉ chủ yếu là quần thể công viên – sở thú – khách sạn – resort Beekse Bergen rộng nhiều cây số vuông, nằm giữa hai thành phố Tilburg và Hilvarenbeek ở miền nam Hà Lan.

Thú thật, trước khi đến đây, tôi có phần băn khoăn không biết vào mùa thu lạnh lẽo, có ai đi nghỉ ở vườn thú xa xôi này không. Nhưng tôi đã hơi nhầm. Dù chỗ ở bên trong Safari còn trống nhiều, nhưng lượng khách tham quan khá đông, tuyệt đại đa số là người Hà Lan, thi thoảng có thấy xe mang biển số Đức.

Điều khiến tôi chú ý nhất ở đây là trong số du khách có kha khá người khuyết tật, đa phần là bệnh bẩm sinh như bệnh Down. Họ được người thân hay các tổ chức xã hội đưa đi chơi và chăm sóc chu đáo, đối xử như với người bình thường.

Khi thành phố có nhiều không gian trống

“Không ai bị bỏ lại phía sau”, người khuyết tật Hà Lan được chăm sóc và tạo điều kiện sinh hoạt như người bình thường

ẢNH: THỤC MINH

Tôi chưa bao giờ thấy tại một địa điểm công cộng nào đó trên thế giới, sự có mặt của người khuyết tật nhiều như vậy. Điều đó khiến tôi tin Hà Lan có lẽ là nơi “không ai bị bỏ lại phía sau” đúng nghĩa nhất.

Từ Geneva, Thụy Sĩ, chúng tôi bay qua Amsterdam, rồi xuôi tàu xuống Tilburg và tiếp tục đi xe buýt đến Hilvarenbeek.

Trên đường đi, chúng tôi đổi tàu ở Breda. Đứng trên sân ga Breda chờ tàu thấy rất thoải mái. Sân ga rộng rãi, thoáng đạt, không có nhiều góc khuất hay vật cản, cảm giác vừa an toàn khi đi lại phía trên đường ray, vừa yên tâm nếu phải chờ tàu vào ban đêm vắng vẻ. Phần lớn các ga mới ở Hà Lan đều như vậy.

Khi thành phố có nhiều không gian trống

Các sân ga ở Hà Lan được thiết kế rộng rãi, thoáng đãng và tiện nghi, tạo cảm giác thoải mái và an toàn

ẢNH: THỤC MINH

Sau Beekse Bergen, chúng tôi trở lại thủ đô. Lần này chúng tôi đổi tàu ở Rotterdam, và từ đây, đoàn tàu đến Amsterdam ở ga phía nam (Zuid) chứ không phải ga trung tâm (Centraal) gần khách sạn chúng tôi lưu trú, hơi bất tiện chút.

Nhưng việc tàu đến ga ngoại ô lại cho tôi cơ hội quan sát hết sức hữu ích. Đứng trên sân ga Amsterdam Zuid nhìn qua hai bên là san sát những cao ốc văn phòng mới cóng, hiện đại, kiến trúc độc đáo, là trụ sở của nhiều tập đoàn đa quốc gia nổi tiếng như Deloitte, EY, Dentons…, Đại học Tự do Amsterdam, World Trade Center Amsterdam, và các tập đoàn lớn của Hà Lan như Van Lanschot Kempen, AkzoNobel, Loyens & Loeff… Tôi đoán là đây chính là trung tâm kinh tế mới, đô thị vệ tinh của thủ đô Amsterdam.

Và vì vậy, tôi rất nóng lòng muốn vào trung tâm thủ đô, xem nơi ấy bây giờ ra sao. Metro từ Zuid đến Centraal đi mất 18 – 19 phút, qua 9 ga, xung quanh mỗi nhà ga là một đô thị nho nhỏ, có vài tòa cao ốc, 1 – 2 khách sạn, trung tâm thương mại, khu giải trí và trường học…

Khi thành phố có nhiều không gian trống

Khi thành phố có nhiều không gian trống

Khi thành phố có nhiều không gian trống

Trung tâm kinh tế mới của thủ đô Amsterdam nằm ở phía nam thành phố với những cao ốc hiện đại nhìn từ sân ga Zuid

ẢNH: THỤC MINH

Ra khỏi nhà ga trung tâm Amsterdam, nhìn tứ phía thấy không có sự thay đổi nào đáng kể. Vẫn những tòa nhà cổ kính thấp tầng, một vài tòa nhà đang được tu bổ làm mất đẹp cảnh quan chung.

Đoạn kênh lớn ngay trung tâm thành phố có nhiều thuyền neo đậu, nhiều chiếc cũ kỹ làm xấu đi mặt kênh. Nhìn chung, Amsterdam có vẻ như ít nên thơ hơn khi tôi đến cách đây hơn 20 năm với cặp mắt của một du học sinh.

Nhưng bù lại, phố xá Amsterdam rất rộng rãi, yên tĩnh, quan sát trên đường thấy du khách có vẻ nhiều hơn người địa phương. Bờ sông Amstel thoáng đãng, sạch sẽ.

Những chuyến phà nối trung tâm với phần phía bắc thành phố, tàu du lịch, tàu vận tải container dập dìu qua lại, nhưng thật yên ắng, không tiếng ồn, không khói bụi. Tất cả làm nên sức hấp dẫn kỳ lạ đối với tôi.

Chưa hết, mỗi buổi chiều trên các đường phố Amsterdam, học sinh, công chức, những bà mẹ đón con từ nhà trẻ trở về nhà trên những chiếc xe đạp, thong dong, nhẹ nhõm.

Tôi không thấy trên gương mặt những chàng trai, cô gái rời văn phòng đến nhà ga trung tâm để về nhà sự mệt mỏi, tất bật, vội vàng như ở Paris, Frankfurt, Zurich hay Geneva.

Khi thành phố có nhiều không gian trống

Khi thành phố có nhiều không gian trống

Khi thành phố có nhiều không gian trống

Không gian đô thị Amsterdam với công viên và khu nhà cổ thấp tầng

ẢNH: THỤC MINH

Amsterdam đối với tôi thật đáng sống!

Nơi mà thoạt nhìn trên bản đồ Google bạn sẽ thấy nhiều bảo tàng hơn là khách sạn, nơi người đi xe đạp và đi bộ nhiều hơn người đi xe hơi và xe gắn máy, nơi đường phố và vỉa hè rất rộng rãi, nơi nhà cửa và công trình cổ được giữ gìn gần như nguyên vẹn.

Nhìn sang khu đô thị mới Amterdam Zuid trên Google Satelitte, bạn sẽ thấy đầy cao ốc văn phòng và những dãy chung cư cao tầng. Nhưng giữa mỗi hai dãy chung cư là một công viên xanh ngát. Nếu đo đếm chi li, có lẽ diện tích công viên không thua mấy diện tích đất xây chung cư và cao ốc.

Khi thành phố có nhiều không gian trống

Trung tâm Amsterdam nhìn từ độ cao 30 m trong một ngày thu không nắng

ẢNH: THỤC MINH

Tôi rời Amsterdam mà lòng vẫn lưu luyến, thầm hứa sẽ sớm quay lại đây để tiếp tục khám phá các bảo tàng, các công trình đặc sắc, và trung tâm kinh tế mới của thành phố trong sự yên ắng, thoáng đạt của nó.

Vừa về đến Thụy Sĩ thì đọc được tin TP.HCM quyết định dừng dự án nhà ở tại khu vực Bến Nhà Rồng để dành đất làm công viên, tôi thấy tâm đắc quá chừng.

Khi thành phố có nhiều không gian trống

Amsterdam là thành phố nổi tiếng có nhiều bảo tàng. Bảo tàng Khoa học Nemo là nơi những gia đình có trẻ con rất yêu thích

ẢNH: THỤC MINH

Tôi nhớ, Hà Lan tuy xếp sau Thụy Sĩ về nhiều chỉ số phát triển, nhưng ăn đứt về chỉ số hạnh phúc. Trên các bảng xếp hạng thế giới, Hà Lan thường đứng thứ 5, chỉ sau các nước Bắc Âu.

 

 

 

PHIM ĐẶC SẮC
TIN MỚI NHẬN
TIN LIÊN QUAN