Trong môi trường toàn cầu hóa chịu tác động của cách mạng công nghiệp 4.0, lợi thế cạnh tranh bền vững cho doanh nghiệp không chỉ từ vốn hay công nghệ.
Bà Nguyễn Lan Hương – nguyên Viện trưởng Viện Khoa học lao động và xã hội nhấn mạnh: Trong môi trường toàn cầu hóa, nhân lực là lợi thế cạnh tranh bền vững hơn cả vốn hay công nghệ
Vì thế, theo bà Nguyễn Lan Hương, sở hữu đội ngũ nhân sự chất lượng cao đồng nghĩa với việc doanh nghiệp tự tạo cho mình khả năng thích ứng nhanh với thị trường, đổi mới sản phẩm và vượt qua thách thức. Trong môi trường toàn cầu hóa, nhân lực được hoạch định là lợi thế cạnh tranh bền vững hơn cả vốn hay công nghệ.
Chuyên gia khẳng định, nhân lực không mang hàm nghĩa là chi phí cần kiểm soát mà đang trở thành nguồn lực giá trị cần được đầu tư và là một trong những giải pháp để doanh nghiệp tồn tại, phát triển và vươn lên trong kỷ nguyên số và tăng trưởng xanh.
Trong bối cảnh đang có nhiều thay đổi cùng với sự biến động mạnh mẽ của thị trường lao động biến động mạnh, quản trị nhân lực trong doanh nghiệp cũng thay đổi từ quản trị con người sang quản trị đầu tư tạo giá trị nhằm tạo ra nguồn nhân lực tốt. Doanh nghiệp không chỉ thụ hưởng và sử dụng nguồn nhân lực mà cần tham gia đào tạo, đầu tư phát triển nguồn lực đáp ứng yêu cầu của giai đoạn mới – giai đoạn của chuyển đổi số và tăng trưởng xanh.
Theo bà Nguyễn Lan Hương, điều này đồng nghĩa với việc doanh nghiệp chuyển đổi tư duy “chi phí” sang tư duy “đầu tư” vào nhân lực. Theo đó, trên nhiều khía cạnh trong doanh nghiệp cũng cần có sự chuyển động.
Điển hình, trong tuyển dụng sẽ chuyển từ tuyển dụng dựa trên văn bằng, bằng cấp sang tuyển dụng dựa vào năng lực linh hoạt. Với chế độ phúc lợi, chuyển từ lương cơ bản đơn điệu sang lương thưởng linh hoạt theo hiệu suất, khuyến khích đổi mới sáng tạo, sáng kiến, cải tiến năng suất lao động, hiệu suất làm việc. Quá trình đào tạo trong doanh nghiệp chuyển từ hoạt động đào tạo định kỳ theo giáo trình sang cá nhân hoá, xây dựng văn hoá và môi trường học tập suốt đời.
Nhân lực không mang hàm nghĩa là chi phí cần kiểm soát mà đang trở thành nguồn lực giá trị cần được đầu tư
Nhấn mạnh doanh nghiệp dám thay đổi quản trị nhân sự có thể sớm tạo được lợi thế cạnh tranh cũng như sự gắn kết dài lâu, bà Nguyễn Lan Hương cho rằng, đây là cơ hội để doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, giữ chân nhân tài, xây dựng thương hiệu nhân văn và bền vững…
Tuy nhiên, với 97% doanh nghiệp Việt Nam có quy mô vừa và nhỏ, chuyên gia cũng nhận định, đây là một bước đi đầy thách thức do liên quan đến chi phí cho đào tạo còn hạn chế, e ngại rủi ro. Trong khi đó, thiếu công cụ đo lường hiệu quả đầu tư, thiếu liên kết trong hệ sinh thái đào tạo giữa doanh nghiệp với các viện, trường.
Từ thực tế đó, bà Nguyễn Lan Hương: trong bối cảnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng kinh tế số và tăng trưởng xanh, đầu tư vào nhân lực không thể là trách nhiệm riêng của doanh nghiệp. Chính phủ cần đóng vai trò là “kiến trúc sư trưởng”, xây dựng nền tảng pháp lý, định hướng chiến lược và kết nối hệ sinh thái nhân lực quốc gia.
Trong đó, cần đẩy mạnh cải cách giáo dục, ban hành tiêu chuẩn nghề nghiệp, khung trình độ kỹ năng và thúc đẩy học tập suốt đời. Đây là bước đi cần thiết để chuẩn bị lực lượng lao động cho các ngành nghề mới, công nghệ mới và yêu cầu mới về khả năng thích ứng.
Ngoài ra, thiết lập các cơ chế tài chính như Quỹ phát triển nhân lực, miễn giảm thuế cho doanh nghiệp đầu tư vào đào tạo, hay hỗ trợ vay ưu đãi cho người học nghề. Chính sách tài khóa cần đi kèm với chính sách khuyến khích văn hóa đổi mới, học hỏi và chia sẻ tri thức trong xã hội.
Chính phủ cần đảm nhận vai trò kết nối doanh nghiệp – cơ sở đào tạo – chuyên gia – cộng đồng; phát triển tảng dữ liệu nhân lực quốc gia để phục vụ quy hoạch lao động, đào tạo lại, và bảo đảm sinh kế bền vững cho người lao động. Đặc biệt, cần xác định tầm nhìn phát triển: nguồn nhân lực phải là trung tâm sáng tạo và động lực phát triển, chính sách phải đi vào thực tiễn với tinh thần hành động mạnh mẽ.
Nguồn: diendandoanhnghiep.vn