Một trái tim không ngừng cho đi

Kết quả nhận được khiến tôi rất sốc. Cứ ngỡ một con người cho đi nhiều như thế là một người đầy đủ về vật chất hoặc ít ra cũng có một cuộc sống yên bình. Ấy vậy mà Vũ đã từng chẳng có gì trong tay, thậm chí đến cả giấy tờ tùy thân như giấy khai sinh cũng không có.

Vũ sinh ra trong một gia đình có hoàn cảnh đặc biệt. Cha mẹ Vũ sống với nhau và sinh con không pháp lý. Tuổi thơ của Vũ là chuỗi ngày thiếu thốn cả cơm áo gạo tiền và giấy tờ cơ bản để một con người được thừa nhận trong xã hội. Vũ sinh năm 1993. Anh không có giấy khai sinh, không hộ khẩu, không thẻ bảo hiểm, không căn cước công dân… Với xã hội, anh là người “vô hình”. Để được đi học, Vũ phải mượn giấy chứng sinh không có giá trị mang tên Nguyễn Việt Thắng.

Sau này, Vũ bỏ học. Cậu thanh niên ấy lạc lõng giữa cuộc đời và tìm nơi trú ẩn trong những quán internet. Suốt một thời gian dài, Vũ mải miết trong thế giới ảo như một cách trốn chạy thực tại. Khi cơn sốt game dần hạ nhiệt, anh bắt đầu bán trà đá, ngô khoai nướng ven đường để kiếm sống qua ngày.

Năm 24 tuổi, một biến cố lớn ập đến. Vì nhẹ dạ cả tin, anh bị kẻ xấu lợi dụng, nhờ cầm hộ một gói đồ nhỏ. Khi bị kiểm tra, gói đồ ấy hóa ra chứa 0,5 gram ma túy. Cú ngã ấy không chỉ là sự va đập của số phận mà còn là cánh cửa đóng sầm lại tương lai với anh. Trong trại giam, Vũ lần đầu hiểu được cảm giác của một người bị rút sạch mọi hy vọng. Cũng ở chính nơi tận cùng đó, anh học cách nhìn lại mình và âm thầm nung nấu rằng “mình phải đứng dậy, bằng mọi giá”.

Ngày trở về, anh tìm đến các khu công nghiệp, các nhà máy, mong xin được một công việc ổn định. Nhưng lần nào cũng thế, vừa nghe anh không có giấy khai sinh, không có căn cước, người ta liền lắc đầu. Có nơi còn nói thẳng vào mặt anh: “Người không giấy tờ lại còn vào tù ra tội như mày, ai dám nhận”. Câu nói đó như một cái tát dằn mặt khiến anh mất hết hy vọng vào tương lai với một công việc “chính quy”.

Để nuôi sống bản thân, Vũ bắt đầu bằng những ngày lao động không ngừng nghỉ. Mỗi sáng tinh mơ, trên chiếc xe đạp cũ kỹ, anh băng qua từng con phố dài, vượt gần chục cây số từ Minh Khai lên Cầu Giấy. Trong chiếc áo đồng phục đã bạc màu, anh tất tả bưng bê ở một quán ăn, mồ hôi túa ra dưới lớp khẩu trang, đôi tay không lúc nào được ngơi nghỉ. Tan ca trưa, anh lại quay đầu xe, về lại Minh Khai. Anh tiếp tục một công việc lao động chân tay khác, nặng nhọc nhưng đều đặn để có thêm thu nhập. Tối tối, khi phố xá lên đèn, người người quây quần trong các bữa cơm tối ấm cúng, Vũ lại buộc túi đồ lên xe, khoác thêm chiếc áo gió và lao đi giữa dòng xe cộ đông đúc. Anh giao hàng cho đến khuya…

Làm tất cả công việc ấy để anh nung nấu thực hiện ước mơ: mua một chiếc xe máy cho riêng mình. Anh mong mình có một phương tiện tốt hơn chiếc xe cọc cạch hiện tại để công việc mưu sinh bớt nhọc nhằn. Đêm nào cũng vậy, ánh đèn xe máy rọi qua từng góc phố nhỏ, in bóng một người đang âm thầm làm lại từ đầu. Từ chính những ngày rong ruổi ấy, anh bắt đầu nhận ra một điều: ngoài kia còn biết bao phận người đang vật lộn với đói nghèo, khổ cực như chính anh của ngày hôm qua.

Bất ngờ được “nhận” và rồi “cho đi”

Trong thời gian rảnh rỗi, anh quay video review về đồ ăn đăng lên TikTok. Bất ngờ video của anh lên xu hướng nên được nhiều người chú ý. Phong Vũ trở thành một TikToker được nhiều người yêu quý bởi sự mộc mạc, chân thành. Có thêm thu nhập từ những quán ăn mình review, gánh nặng áo cơm vơi bớt, Vũ tham gia các nhóm thiện nguyện.

Từ năm 2019 đến nay, Vũ không chỉ là một shipper rong ruổi trên những con đường mà còn là người bạn đồng hành với những mảnh đời chông chênh. Anh kể với tôi mỗi mùng một và ngày rằm, anh đều đặn mang tới cho những người vô gia cư một bữa cơm nóng cùng phần quà nhỏ. Với nhiều người, bấy nhiêu chẳng là gì cả, nhưng với họ, những người vô gia cư, món quà bé nhỏ ấy lại chất chứa cả sự ấm áp và tình yêu thương. Không dừng lại ở đó, anh còn vận động bạn bè, những tấm lòng hảo tâm để gom góp rồi hằng tuần mang những suất ăn nghĩa tình đến tận tay bệnh nhân nghèo tại Bệnh viện Ung bướu, Bệnh viện Thanh Nhàn.

Vũ còn kể: “Tới xóm chạy thận mới thấy cuộc đời mình còn được ông trời ưu ái nhiều chị ạ. Ở đây, người bệnh thường phải đến bệnh viện tuần 3 lần. Mỗi lần là một lần đau đớn và gồng mình để trả giá cho sự sống. Hằng tháng em đều đặn tới đó trao quà mới thấy cái khổ của những người bệnh… Bất chấp ốm đau và thiếu thốn, họ vẫn lo mưu sinh bằng chạy xe ôm, bán trà đá, nhặt ve chai… Có hôm, em mang theo 110 phần quà nhưng được báo lại rằng hôm nay chỉ cần 109 phần. Chị ạ, mỗi lần như vậy là một lần em chết lặng… vì hiểu… một người đã không còn”.

Làm thiện nguyện, Vũ cũng buồn khi bị người ta nói: “Bố mẹ không chăm, lại đi lo chuyện thiên hạ”. Họ đâu biết: “Bố mẹ em mất rồi. Em cũng không dư dả nhiều nhưng em thấy quá nhiều mảnh đời cơ cực mà không thể không san sẻ”. Với anh, chỉ một câu cảm ơn, một cái gật đầu cũng đủ khiến mọi mỏi mệt trong lòng tan biến.

Phía sau những chuyến thiện nguyện, sau tiếng cười nồng hậu và trái tim luôn hướng về người khác, Vũ cũng có một cuộc đời riêng đầy những nỗi niềm. Anh từng yêu, từng mở lòng đón nhận một người con gái. Nhưng rồi, người ấy cũng rời xa anh. 

Anh không oán trách, bởi trong tận cùng ý thức, anh hiểu cô chẳng hề sai. Chỉ là sự thật ấy quá tàn nhẫn: anh không đủ để trở thành điểm tựa cho người mình yêu. Nỗi đau ấy không ồn ào, không gào thét, mà ngấm sâu, âm ỉ, gặm nhấm từng mạch máu, từng khoảng trống trong tâm hồn. 

Bước ngoặt đến với cuộc đời anh khi nhà báo Gia Hiền – người tình cờ biết đến câu chuyện của anh qua mạng xã hội – đã tìm hiểu, làm một đoạn phim tài liệu ngắn về Vũ. Chính quyền địa phương đã vào cuộc. Họ xác minh, hỗ trợ và hướng dẫn Vũ hoàn tất các thủ tục cần thiết.

Ngày 8.5.2025 là dấu mốc không thể quên với Vũ. Lần đầu tiên trong đời, anh cầm trên tay một tờ giấy khai sinh. Anh chính thức có tên, có gốc gác, có mặt trong cõi đời này với sự công nhận của chính quyền và xã hội. Anh rưng rưng nói: “Nguyễn và Trần là họ của bố mẹ em ghép lại. Còn Phong Vũ là cái tên em tự chọn”. Vũ đã chọn cái tên ấy như một lời tuyên ngôn cho cuộc đời mình: dẫu mưa gió thế nào cũng phải đứng vững, phải giữ trái tim nhân hậu.

Nguyễn Trần Phong Vũ là một cái tên vừa được ghi nhận nhưng tâm hồn của người mang tên ấy đã sống đẹp và đúng nghĩa từ rất lâu rồi. Anh không phải người hùng, không cần danh vọng, hào quang. Anh là hiện thân của những điều tử tế nhỏ bé, bền bỉ và ấm áp, góp nhặt lại thành phép màu cho những mảnh đời tưởng đã mất hết niềm tin.