Người mua hàng online đối mặt lừa đảo

ẢNH: CHỤP MÀN HÌNH

Đủ trò lừa đảo người mua hàng 

Chị N.H, ngụ tại P. Vĩnh Hội (TP.HCM) không phải là khách hàng thường xuyên mua hàng qua mạng, nhưng tình cờ một lần lướt web, chị nhìn thấy video clip một KOL khá nổi tiếng người Nhật kêu gọi mua hàng điện máy giải cứu vì kho hàng bị ngập. Nhìn thấy hình ảnh này, chị N.H đã quyết định đặt mua một chiếc nồi áp suất để ủng hộ. Ngay sau khi đặt hàng, chị N.H lập tức nhận được cuộc gọi điện thoại từ phía người bán. Chị N.H gặng hỏi có phải đây là hàng do chính KOL người Nhật bán không, bên phía người bán ấp úng không xác nhận nhưng khẳng định là hàng chính hãng. Thấy người bán có nhiều dấu hiệu lạ, nghi ngờ là mạo danh để lừa đảo bán hàng, chị N.H đã kiên quyết không nhận hàng.  

Mới đây, chị Y. ngụ tại xã Ngãi Giao (TP.HCM) cũng vừa đặt mua một đồng hồ khi xem livestream, sau đó chờ đợi người bán giao hàng. Ngày hôm sau, một số điện thoại lạ gọi đến tự nhận là shipper và yêu cầu thanh toán 600.000 đồng cho đơn hàng. Do không có mặt ở nhà, chị Y. đã chuyển khoản ngay mà không kiểm hàng. Đến khi chị Y. về nhà mở hàng ra xem thì thấy sản phẩm là đồng hồ trẻ con, bị dập bể, trông như món đồ chơi. Chị Y. lập tức liên lạc lại với người bán thì mới biết shop chưa giao hàng nhưng kẻ gian đã xem livestream và sử dụng thông tin cá nhân của chị Y. để lại và lừa đảo. 

 Theo thống kê của các chuyên gia an ninh mạng đến từ dự án Chongluadao.vn, trong số các hình thức lừa đảo trực tuyến phổ biến và đáng báo động hiện nay thì chiêu trò lừa đảo mua hàng online đứng vào top đầu. Trong đó, các chiêu trò thường xuyên xảy ra gồm có bán hàng giả, kém chất lượng; chương trình khuyến mãi ảo, yêu cầu chuyển khoản trước nhưng không giao hàng; lập website giả mạo sàn thương mại điện tử (TMĐT) để đánh cắp thông tin. Ngoài ra, các hình thức lừa đảo trực tuyến khác cũng nguy hiểm không kém là chiếm đoạt tài khoản Facebook để lừa bạn bè vay tiền; giả mạo fanpage thương hiệu để tổ chức trúng thưởng ảo, yêu cầu cung cấp thông tin/nạp tiền; dụ dỗ tham gia đầu tư tài chính đa cấp… 

Người mua hàng bức xúc khâu hoàn tiền 

ẢNH: UBCTQG

Mới đây, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia (Bộ Công thương) vừa cập nhật thông tin về tình hình phản ảnh, khiếu nại của người tiêu dùng quý 3/2025. Theo đó, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đã tiếp nhận 144 đơn phản ánh, kiến nghị của người tiêu dùng trong lĩnh vực TMĐT thông qua các kênh là website, email và bưu điện. Trong đó, website là kênh được sử dụng nhiều nhất với 95 đơn phản ánh, cho thấy người tiêu dùng ưu tiên hình thức trực tuyến vì sự thuận tiện và khả năng theo dõi xử lý.

 Các vấn đề phản ánh, kiến nghị của người tiêu dùng trong lĩnh vực TMĐT năm 2025 tập trung nhiều nhất vào khâu hoàn tiền với 31 đơn phản ánh (19%). Vấn đề khóa hoặc hạn chế tài khoản đứng thứ hai với 21 đơn phản ánh (13%), tiếp đến là các sự cố liên quan đến giao hàng chậm, giao sai sản phẩm với 20 đơn (12,5%). Bên cạnh đó, người tiêu dùng cũng phản ánh về hàng giả, hàng kém chất lượng hoặc không đúng mô tả với 11 đơn phản ánh, khó khăn trong bảo hành, đổi trả với 11 đơn. Các tranh chấp phát sinh từ dịch vụ tài chính và hình thức thanh toán “mua trước – trả sau” hoặc ví điện tử đã có 9 đơn.

Theo Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia, từ thực trạng phản ánh, kiến nghị nêu trên có thể thấy, người tiêu dùng vẫn phải đối diện với nhiều rủi ro trong quá trình giao dịch TMĐT, đặc biệt ở các khâu hoàn tiền, khóa tài khoản và giao hàng. Để hạn chế tranh chấp, bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình và nâng cao sự an toàn khi mua sắm trực tuyến, người tiêu dùng cần chủ động hơn trong việc lựa chọn, giám sát và xử lý giao dịch. Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia khuyến cáo người tiêu dùng cần lựa chọn nguồn hàng uy tín và minh bạch, ưu tiên mua sắm tại các gian hàng chính hãng, có chứng nhận rõ ràng, nhiều đánh giá tích cực và lịch sử giao dịch đáng tin cậy sẽ giúp hạn chế nguy cơ gặp phải hàng giả, hàng kém chất lượng hoặc sản phẩm không đúng mô tả. 

Người tiêu dùng nên lưu lại hóa đơn, chứng từ điện tử, ảnh chụp sản phẩm và toàn bộ lịch sử trao đổi với người bán để làm bằng chứng khi cần thiết. Trong quá trình sử dụng các dịch vụ tài chính đi kèm như ví điện tử, mua trước thanh toán sau, người tiêu dùng cần cân nhắc kỹ khả năng tài chính cá nhân. Việc theo dõi thường xuyên lịch sử thanh toán, hạn mức tín dụng và các khoản phí liên quan sẽ giúp phòng tránh tình trạng phát sinh nợ xấu hoặc bị tính thêm chi phí ngoài dự kiến.