Nước Nhật trước cơ hội tạo bước ngoặt lịch sử

3 ứng viên sáng giá

Theo giới quan sát, các ứng cử viên hàng đầu trong cuộc bầu cử có khả năng tạo ra sự thay đổi lịch sử cho LDP là bà Sanae Takaichi (64 tuổi) và đối thủ ôn hòa hơn của bà là Shinjiro Koizumi (44 tuổi). Bên cạnh đó, các cuộc thăm dò dư luận cho thấy Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshimasa Hayashi (64 tuổi) cũng là một ứng cử viên. Hai ứng viên còn lại trong danh sách là cựu Ngoại trưởng Toshimitsu Motegi (69 tuổi) và cựu Bộ trưởng An ninh kinh tế Takayuki Kobayashi (51 tuổi).

Trong đó, bà Takaichi cam kết sẽ làm rung chuyển nền kinh tế bằng chi tiêu tích cực của chính phủ có thể khiến các nhà đầu tư sợ hãi trong một nền kinh tế có gánh nặng nợ lớn nhất thế giới. Bà đã nêu lên khả năng thực hiện lại một thỏa thuận đầu tư với Tổng thống Mỹ Donald Trump để giảm thuế quan trừng phạt của Nhà Trắng.

Còn ứng viên Koizumi, con trai của cựu Thủ tướng Junichiro Koizumi, thì đưa ra định hướng sẽ cắt giảm thuế để giúp các hộ gia đình đối phó với chi phí sinh hoạt tăng cao nhưng nếu không thì sẽ chặt chẽ hơn với sự kiềm chế kinh tế của đương kim Thủ tướng Ishiba.

Chính trị gia kỳ cựu Hayashi đưa tra cam kết tranh cử là cân bằng giữa sự ổn định và tăng trưởng sẽ gây được tiếng vang với các thành viên trong đảng của ông. Ông đã định vị mình là một ứng cử viên liên tục, giống như Ishiba, ưu tiên quan hệ ổn định với Trung Quốc đồng thời tăng cường liên minh của Nhật Bản với Mỹ. Về mặt kinh tế, ông đã thề sẽ thúc đẩy việc tăng lương 1% bền vững – phù hợp với các mục tiêu hiện có. Một đề xuất khiến ông khác biệt với các ứng cử viên khác là chương trình tín dụng phổ thông để cung cấp hỗ trợ có mục tiêu cho các hộ gia đình có thu nhập thấp và trung bình.

Mở ra thế hệ lãnh đạo mới ?

Trả lời Thanh Niên hôm qua (3.10), GS Stephen Robert Nagy (Đại học Cơ Đốc giáo quốc tế – Nhật Bản, học giả tại Viện Nghiên cứu các vấn đề quốc tế của Nhật) đánh giá: “Cuộc bầu cử lần này của LDP cho vị trí Chủ tịch mới và sau đó là Thủ tướng Nhật Bản có tiềm năng mở ra thế hệ lãnh đạo mới. Thế hệ lãnh đạo mới được kỳ vọng có thể bắt đầu giải quyết nghiêm túc những thách thức nghiêm trọng về chính sách đối nội và đối ngoại mà Nhật Bản đang phải đối mặt”.

Phân tích chi tiết hơn các ứng viên, GS Nagy phân tích: “Ba ứng cử viên nổi bật nhờ sự ủng hộ của họ trong đảng, đó là bà Sanae Takaichi, ông Shinjiro Koizumi và ông Yoshimasa Hayashi. Bà Takaichi có xu thế bảo thủ, mạnh về chính sách an ninh và đã hỗ trợ nhiều vị trí chủ chốt trong LDP. Việc từng được cố Thủ tướng Abe Shinzo bảo trợ cũng là một dấu hiệu cho thấy khả năng lãnh đạo của bà, một người theo hướng thực dụng và tập trung vào lợi ích. Ông Koizumi mới 44 tuổi và vẫn còn thiếu kinh nghiệm trong vai trò chính trị gia và lãnh đạo. Ông từng bị dính một số bê bối nhưng vẫn được lòng dân vì đại diện cho thế hệ trẻ”.

“Ông Hayashi là một chính trị gia giàu kinh nghiệm, có nhiều mối quan hệ sâu rộng và kinh nghiệm trong chính phủ. Với tư cách là cựu Bộ trưởng Ngoại giao, Chánh văn phòng Nội các và các vị trí khác trong nội các, ông là một bộ trưởng có năng lực và thành tích tốt. Điểm yếu của ông trong tình hình LDP hiện tại là việc giữ chức Chủ tịch Hội Hữu nghị Nhật-Trung. Điều này dẫn đến những lời chỉ trích cho rằng ông thân Trung Quốc, điều có thể trở thành gánh nặng chính trị chứ không phải lợi thế”, GS Nagy phân tích thêm.

Ông đúc kết: “Nhật Bản cần một thủ tướng có thể tại vị 4 – 5 năm để duy trì tính liên tục của chính sách và tạo nền tảng cho sự chuyển đổi kinh tế bền vững trong nước cũng như các chính sách đối ngoại thông minh ở nước ngoài. Với việc nới lỏng một số chính sách đối nội trong lĩnh vực văn hóa, bà Takaichi có thể là ứng cử viên sáng giá nhất. Cuối cùng, dù được chọn hay không, thì năng lực, kinh nghiệm và thành tích đạt được thông qua tinh thần đồng đội và lãnh đạo tập thể, chứ không thể chỉ đến từ hình thức mà thiếu nội lực chính sách, thì mới là con đường phía trước cho Nhật Bản”.