Phim truyền hình Việt ‘tụt dốc’

Theo thống kê, lượng khán giả xem truyền hình giảm đều mỗi năm, một lượng lớn người xem đổ sang các nền tảng như Netflix, YouTube… Đây không chỉ là sự thay đổi về thói quen giải trí mà còn là thách thức lớn đối với phim truyền hình Việt. Khi người xem có nhiều lựa chọn, họ trở nên khắt khe hơn với nội dung, diễn xuất và kỹ thuật sản xuất. Trong cuộc đua đó, phim truyền hình đang hụt hơi so với sản phẩm trực tuyến ngắn gọn, hấp dẫn và hiện đại hơn. Trong một bài phỏng vấn gần đây, NSND Khải Hưng, nguyên giám đốc Trung tâm phim truyền hình VN (VFC), cho rằng đồ thị phim truyền hình đang đi xuống; công thức làm phim không có gì mới mẻ; còn diễn viên thì rất quen mặt nhiều năm.

Nhưng có thể thấy nội dung là vấn đề then chốt. Nhiều đạo diễn, biên kịch thừa nhận kịch bản phim truyền hình Việt hiện nay thiếu chiều sâu, dễ đoán và lặp lại mô típ cũ. Các mâu thuẫn xã hội, tâm lý nhân vật không đủ sức nặng để tạo cảm xúc, khiến người xem khó gắn bó dài lâu. Sức ép sản xuất liên tục, tiến độ gấp gáp và ngân sách hạn hẹp cũng khiến chất lượng từng tập phim giảm sút. Không ít bộ phim vẫn chọn diễn viên dựa vào độ nổi tiếng trên mạng xã hội thay vì năng lực diễn xuất.

Dẫu vậy, không thể phủ nhận truyền hình Việt vẫn đang nỗ lực thay đổi. VTV mở thêm khung giờ mới 20 – 20 giờ 30 để thử nghiệm và tạo thói quen xem phim truyền hình, phù hợp với nhịp sống hiện đại. Song song đó là mở rộng, khai thác các đề tài đời thường, gần gũi và nhân văn hơn. Hệ thống VTV Ratings ra đời giúp đo lường mức quan tâm của khán giả trên nhiều nền tảng, mang đến dữ liệu chính xác để điều chỉnh chiến lược phát sóng. Tuy vậy, những đổi mới này vẫn chưa thể tạo sự đột phá cho phim truyền hình.

Thực tế cho thấy phim truyền hình đang chịu tác động từ sự phân hóa khán giả. Người xem trẻ ít kiên nhẫn theo dõi các phim dài tập, trong khi nhóm trung niên lại dần chuyển sang xem lại qua ứng dụng hoặc nền tảng khác. Cấu trúc phim dài, nhịp kể chậm và thiếu cao trào khiến khán giả dễ bỏ dở. Việc thiếu chiến lược marketing, quảng bá yếu trên mạng xã hội càng khiến phim khó lan tỏa, không tạo được độ nóng sau mỗi tập như trước kia.

Như vậy muốn khôi phục sức hút, phim truyền hình Việt cần một cuộc thay đổi toàn diện. Trước hết, kịch bản phải là nền tảng: thay vì những câu chuyện na ná nhau, cần khai thác xung đột xã hội, tâm lý con người thật hơn, sâu hơn. Thể loại cũng cần mở rộng sang hình sự, kinh dị, lịch sử hay giả tưởng để làm mới khẩu vị người xem. Kỹ thuật sản xuất phải được nâng tầm, bởi khán giả ngày nay quen với hình ảnh chất lượng cao. Diễn viên cần được đào tạo bài bản, lựa chọn phù hợp với vai diễn thay vì chỉ vì độ hot. Cùng với đó, marketing thông minh và dữ liệu khán giả sẽ là chìa khóa giúp phim Việt tiếp cận đúng đối tượng, tạo dư âm mạnh mẽ hơn. Giữa thị trường giải trí cạnh tranh khốc liệt, chỉ khi dám đổi mới và chạm vào những câu chuyện thật, phim truyền hình Việt mới có thể tiếp tục tạo được những cơn sốt.