Thursday, September 4, 2025

Thú chơi tem thời 4.0

Ngày nay, hoạt động gửi thư qua đường bưu điện đã giảm mạnh vì thư điện tử và các loại nhắn tin trên mạng xã hội phổ biến sâu rộng. Tuy nhiên, tem thư và tem chơi vẫn giữ một vị trí đặc biệt, không chỉ trong hoạt động thư tín mà còn trong các hoạt động giao lưu văn hóa, du lịch, bởi con tem là một văn hóa phẩm độc đáo mà các quốc gia vẫn duy trì sản xuất.

Dù chỉ là những con tem có kích thước vài xăng ti mét nhưng với người chơi tem đó lại là một thế giới thiên nhiên, con người, văn hóa và lịch sử rất sinh động của nhiều quốc gia.
Thú chơi tem thời 4.0

Năm 1927, ngành bưu chính Đông Dương phát hành bộ tem Fondation de Saigon (Thành lập thành phố Sài Gòn) để kỷ niệm 60 năm ngày 4.4.1867, chính quyền Pháp lập “Ủy ban thành phố Sài Gòn” ẢNH: PHÚC MINH

Tại TP.HCM, các “tín đồ” tem thường tụ tập ở tòa nhà trụ sở Công ty Tem VN trên đường Đinh Tiên Hoàng, P.Sài Gòn. Cũng có lúc, họ gặp nhau tại quán cà phê trên sân Bảo tàng Lịch sử TP.HCM. Họ còn gặp nhau cả trong trường học để chia sẻ kinh nghiệm, lợi ích của thú chơi tem.

GIÀ, TRẺ CHUNG NIỀM ĐAM MÊ

Một trong những tên tuổi gắn bó lâu năm với tem là ông Nguyễn Đại Hùng Lộc – Phó chủ tịch Hội Tem TP.HCM. Ông Lộc kể bắt đầu chơi tem từ lúc 9 tuổi, do bạn bè trong xóm “rủ rê”. Và rồi, khi đi học Trường Petrus Trương Vĩnh Ký, ông thấy nhiều giáo viên và đồng môn đều chơi tem. Thuở ấy, con tem quý hiếm mà ông sưu tầm được là tem Liên Xô có hình ảnh và chữ ký của Yuri Gagarin – phi công vũ trụ đầu tiên của thế giới; kế đến là mẫu tem nước “Tích Lan” (Sri Lanka) bị thu hồi năm 1967 vì lý do tín ngưỡng.

Thú chơi tem thời 4.0

Tem thời Đông Dương nhưng đóng dấu Việt Nam Dân chủ cộng hòa vào tháng 9.1945 để phục vụ nhu cầu thư tín khi chưa kịp in tem mới. Hai con tem bên trái in hình bác sĩ Yersin. Hai con tem bên phải in hình Hoàng hậu Nam Phương và Vua Bảo Đại ẢNH: PHÚC MINH

“Tem không đơn thuần là mảnh giấy thể hiện lệ phí gửi thư mà còn là tác phẩm mỹ thuật chứa đựng nhiều thông tin về các xứ sở khác nhau. Trong đó, những con tem có số lượng ít, phát hành vào những dịp rất đặc biệt hoặc bị lỗi in ấn, còn được lưu giữ nguyên vẹn, sẽ trở thành một loại “đồ cổ” có giá trị nhiều gấp bội so với giá bán ban đầu”, ông Lộc cho hay. Ông lấy ví dụ, ở VN những bì thư dán tem quân đội thời kháng chiến nay trị giá hàng chục triệu đồng vì có ý nghĩa lịch sử và đã trở nên hiếm hoi.

Cụ Phạm Mạnh Hùng, hơn 80 tuổi, gắn bó với thú chơi tem từ thuở học trò, rất hiếm khi vắng mặt trong các cuộc giao lưu, triển lãm tem ở TP.HCM. Ban đầu, cụ chỉ sưu tầm tem danh nhân trong nước nhưng sau đó mở rộng ra các đề tài phong cảnh, phụ nữ, đồng bào dân tộc thiểu số, doanh nhân và thể thao. Cụ cho biết: “Mỗi con tem cùng một đề tài, được nhiều quốc gia khác nhau thiết kế và in ấn đều có ý nghĩa riêng nhưng khi đặt cạnh nhau lại tạo ra một bức tranh hoàn mỹ. Biết cách phối hợp thì chúng mang tới một giá trị mới, rất phong phú”.

Những “tín đồ” trẻ bắt đầu chơi tem cũng có cảm nhận như bác Lộc và cụ Hùng. Coi tem như một “chứng nhân” lưu giữ lịch sử, chị Dương Anh Kiều My chia sẻ: “Việc tìm hiểu tem giúp tôi trau dồi kiến thức và kết nối với bạn bè cùng sở thích. Trước đây, tôi chỉ biết làm bạn với sách vở nhưng nhờ chơi tem và tham gia các hoạt động của hội tem mà tôi đã ra khỏi vùng trú ẩn an toàn”.

Thú chơi tem thời 4.0

Người chơi tem gặp gỡ giao lưu ở trụ sở Công ty Tem VN tại TP.HCM ẢNH: PHÚC MINH

Sinh viên Nguyễn Gia Hưng, người có 12 năm chơi tem từ lúc 10 tuổi, nói: “Mình mê nhất những bộ tem về các vị tướng và nguyên soái, vì chúng cho mình thêm hiểu biết về lịch sử các cuộc chiến tranh vệ quốc”. Sinh viên Tô Nguyễn Tuấn Anh cho biết: “Tôi thích chơi tem từ lúc tình cờ xem một video nói về lịch sử và giá trị của tem thư. Từ đấy, tôi bắt đầu sưu tầm tem về lịch sử đất nước và các anh hùng, chiến sĩ đã hy sinh, để ghi nhớ và trân trọng công sức của cha ông”.

Anh Nguyễn Cao Thiệu Khánh (30 tuổi), mới chơi tem được 8 tháng, thì yêu thích dòng tem Đông Dương (trước 1945), nhất là các tem liên quan đến hoàng hậu Nam Phương và vua Bảo Đại. Khi gặp gỡ những người chơi tem chuyên nghiệp, anh Khánh thích thú khi được trò chuyện và biết thêm nhiều câu chuyện lịch sử liên quan tới các con tem.

Tem không đơn thuần là mảnh giấy thể hiện lệ phí gửi thư mà còn là tác phẩm mỹ thuật chứa đựng nhiều thông tin về các xứ sở khác nhau. Trong đó, những con tem có số lượng ít, phát hành vào những dịp rất đặc biệt hoặc bị lỗi in ấn, còn được lưu giữ nguyên vẹn, sẽ trở thành một loại “đồ cổ” có giá trị nhiều gấp bội so với giá bán ban đầu.

Ông Nguyễn Đại Hùng Lộc (Phó chủ tịch Hội Tem TP.HCM)

LAN TỎA THÚ CHƠI TEM

Hiện nay trên thế giới, các nước vẫn duy trì sản xuất tem và luân phiên tổ chức các cuộc triển lãm tem, chấm giải và trao thưởng cho những bộ sưu tập tem độc đáo. Theo Phó chủ tịch Hội Tem TP.HCM Nguyễn Đại Hùng Lộc, trên thế giới hiện đã có hàng trăm triệu người chơi tem. Hội Tem VN được thành lập từ ngày 30.12.1960, là thành viên chính thức của Liên đoàn Tem quốc tế (FIP, ra đời từ năm 1926), và Liên đoàn Tem châu Á – Thái Bình Dương (FIAP, thành lập năm 1974).

Vừa qua, Hội Tem TP.HCM cùng với ngành bưu điện bắt đầu có một số hoạt động hướng dẫn học sinh, sinh viên tìm hiểu lịch sử tem thư và thú chơi tem. “Các hội tem TP.HCM chủ động sử dụng mạng xã hội để thông tin và cổ động thú chơi tem cho nhiều người dân, đặc biệt là giới trẻ. Chúng tôi mong sẽ có thêm nhiều đơn vị, tổ chức và cá nhân cùng chung tay lan tỏa phong trào chơi tem bằng nhiều hình thức hiệu quả”, ông Nguyễn Đại Hùng Lộc nói. 

 

 

PHIM ĐẶC SẮC
TIN MỚI NHẬN
TIN LIÊN QUAN