Thương mại điện tử “chìa khóa” mở rộng thị trường cho doanh nghiệp Ninh Bình

Đón đầu xu thế số

Để tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về thương mại điện tử, hướng đi trong thời gian tới được UBND tỉnh Ninh Bình xác định là phát triển thương mại điện tử theo hướng xanh, tuần hoàn, bền vững, đồng bộ với việc phát triển hạ tầng số, nguồn nhân lực, khung pháp lý và gắn với lĩnh vực xuất nhập khẩu.

Mục tiêu là mở rộng quy mô thị trường, đẩy nhanh tốc độ phát triển, tăng cường tiêu thụ các sản phẩm của tỉnh qua thương mại điện tử, và đẩy mạnh giao dịch xuyên biên giới. Nhằm tạo giá trị cho cộng đồng và giảm thiểu tác động tiêu cực tới môi trường.

GS.TS Trần Thọ Đạt (Đại học Kinh tế Quốc dân) cho rằng, kinh tế số chính là trụ cột chiến lược để tỉnh Ninh Bình mới bứt phá phát triển trong thời kỳ mới. Việc hợp nhất ba tỉnh Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình đã tạo ra quy mô và sức mạnh tổng hợp chưa từng có, lợi thế lớn nhất là thị trường nội vùng đủ rộng, tạo sức hút cho doanh nghiệp công nghệ, thương mại điện tử, logistics thông minh và các dịch vụ số. Nhưng thành công hay không phụ thuộc vào việc tỉnh có xây dựng được một hệ sinh thái số toàn diện, đồng bộ và hiệu quả hay không.

Việc ban hành Kế hoạch số 140/KH-UBND cho thấy Ninh Bình đã nhận thức rõ vai trò chiến lược của thương mại điện tử và kinh tế số trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh và quảng bá sản phẩm. Với mục tiêu chính là thu hẹp khoảng cách số và tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh. Tỉnh Ninh Bình đặt ra nhiều chỉ tiêu cụ thể đến năm 2030, bao gồm: 60-70% dân số tham gia mua sắm trực tuyến; 60-70% doanh nghiệp ứng dụng thương mại điện tử; doanh số thương mại điện tử tăng 20-30%/năm, chiếm 15-20% tổng mức bán lẻ…

Để đạt được các mục tiêu này, Ninh Bình sẽ rà soát các quy định pháp luật liên quan thương mại điện tử, chống gian lận thương mại và hàng giả, đồng thời tăng cường phối hợp giữa các lực lượng chức năng như Công an, Ngân hàng Nhà nước, Hải quan, Thuế để quản lý giao dịch hiệu quả. Song song đó, tỉnh triển khai các cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng thương hiệu, cải tiến bao bì, đặc biệt với sản phẩm OCOP, nhằm nâng cao giá trị khi đưa lên các sàn thương mại điện tử. Đồng thời khuyến khích mạnh mẽ thanh toán không dùng tiền mặt và hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi sang bao bì thân thiện môi trường để phù hợp xu thế thương mại điện tử xanh.

Về hạ tầng, Ninh Bình đặt mục tiêu phủ sóng 5G toàn tỉnh, phát triển mạng cáp quang tốc độ cao, hoàn thiện kết nối giữa hệ thống dịch vụ công với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cũng như nghiên cứu ứng dụng IoT trong sản xuất – kinh doanh. Cuối cùng, cán bộ quản lý, doanh nghiệp, hợp tác xã, cùng học sinh – sinh viên các trường nghề, cao đẳng, đại học sẽ được đào tạo bài bản về kỹ năng thương mại điện tử phục vụ nhu cầu doanh nghiệp.

Thực trạng thương mai điện tử của doanh nghiệp Ninh Bình

Thực tế tại Ninh Bình cho thấy, nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các hợp tác xã sản xuất nông sản, đang đứng trước những thách thức lớn khi tiếp cận thương mại điện tử. Nhiều đơn vị sản xuất uy tín như Hợp tác xã sản xuất và tiêu thụ nông sản an toàn xã Khánh Thành, dù cung cấp sản phẩm sạch, tiêu thụ bình quân 10 tấn rau, củ, quả mỗi ngày với năng suất và giá trị cao. Nhưng ông Phạm Quang Thế – đại diện hợp tác xã cho biết, chúng tôi từng gặp khó khăn trong việc mở rộng thị trường và tiếp cận khách hàng ngoài khu vực địa phương. Trước đây chúng tôi chỉ nghe nói về thương mại điện tử mà chưa thực sự hiểu và chưa biết cách đưa sản phẩm lên các sàn giao dịch trực tuyến. Sự thiếu hụt kiến thức về nền tảng, kỹ năng vận hành gian hàng số, và đặc biệt là cách áp dụng các công nghệ mới như AI trong phân tích dữ liệu khách hàng và tối ưu hóa marketing trực tuyến chính là rào cản lớn nhất đối với chúng tôi.

Thách thức này cũng được xác nhận bởi lãnh đạo Sở Công Thương, ông Nguyễn Thanh Bình – Phó Giám đốc Sở Công Thương Ninh Bình cho biết, mặc dù các sàn thương mại điện tử mang lại nhiều cơ hội, nhưng nhiều chủ thể sản xuất, kinh doanh vẫn gặp khó khăn trong việc xây dựng và triển khai các giải pháp để tận dụng hiệu quả các kênh này. Một trong những thách thức lớn là sự hạn chế về nguồn nhân lực, đặc biệt là thiếu hụt tiểu thương có kinh nghiệm, dẫn đến việc hỗ trợ doanh nghiệp và cơ sở sản xuất chưa đạt hiệu quả tối ưu từ các sàn thương mại điện tử và mạng xã hội.

Để khắc phục vấn đề này, ông Bình nhấn mạnh rằng giải pháp quan trọng là đội ngũ nhân viên kinh doanh của các đơn vị cần được đào tạo bài bản. Họ phải có đủ kỹ năng để xây dựng thương hiệu, giới thiệu sản phẩm hiệu quả trên các nền tảng trực tuyến, đồng thời chú trọng đầu tư vào công nghệ để nâng cao chất lượng và đa dạng hóa mẫu mã sản phẩm.

Về phía cơ quan quản lý, ông Vũ Minh Ngọc – đại diện Trung tâm Phát triển thương mại điện tử và Công nghệ số, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) – eComDX đã cho rằng, tham gia vào các sàn thương mại điện tử ngay từ bây giờ chính là cơ hội để các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ninh Bình có thể mở rộng thị trường và kênh bán hàng. Các nền tảng như Shopee, Lazada và TikTok Shop hiện nay là công cụ mạnh mẽ giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận khách hàng và mở rộng tầm nhìn.

Với sự vào cuộc quyết liệt của Ninh Bình và các chương trình hỗ trợ, đào tạo, sự chuyển biến về nhận thức và hành động đã được ghi nhận rõ ràng từ các doanh nghiệp tại Ninh Bình. Ông Phạm Quang Thế khẳng định, tôi đã có cái nhìn rõ ràng hơn về các nền tảng như Shopee, Lazada và TikTok Shop. Điều quan trọng hơn, việc tìm hiểu về ứng dụng AI đã giúp chúng tôi nhận thức rõ hơn về vai trò của công nghệ trong kinh doanh. Chúng tôi sẽ áp dụng những kiến thức này để cải thiện chiến lược bán hàng, tiếp cận đúng đối tượng khách hàng, và phát triển mạnh mẽ trong tương lai.

Không chỉ dừng lại ở thị trường nội địa, các doanh nghiệp Ninh Bình còn vươn ra quốc tế. Đại diện Công ty Cổ phần Thực phẩm Á Châu cho biết, trước đây, các giao dịch xuất khẩu của công ty chủ yếu dựa vào hội chợ truyền thống hoặc qua các đối tác cố định. Năm 2020, việc doanh nghiệp được Sở Công Thương Ninh Bình hỗ trợ xây dựng gian hàng riêng trên sàn thương mại điện tử quốc tế Alibaba là một bước ngoặt lớn, khi lần đầu tiên, sản phẩm của công ty có thể tiếp cận hàng triệu đối tác tiềm năng trên toàn cầu mà không cần tốn kém chi phí đi lại. Việc xây dựng gian hàng hai ngôn ngữ và số hóa catalogue sản phẩm đã giúp công ty nâng cao hình ảnh thương hiệu một cách chuyên nghiệp và quốc tế hơn.