Sáng nay (13.10), phiên trù bị Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030 diễn ra tại Học viện Cán bộ TP.HCM (P.Bình Thạnh) với sự tham dự của 550 đại biểu. Theo kế hoạch, Đại hội diễn ra từ ngày 13 – 15.10.
CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC ĐAN XEN
Trao đổi với báo chí trước thềm đại hội, ông Dương Anh Đức, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP.HCM, cho biết đại hội diễn ra trong bối cảnh nhiều cơ hội và thách thức đan xen. TP.HCM sau sáp nhập có dân số gần 14 triệu người (chiếm 13,4% dân số cả nước), lực lượng lao động hơn 7 triệu người, quy mô kinh tế hơn 3 triệu tỉ đồng (chiếm 23,5% GDP cả nước), thu ngân sách khoảng 737.000 tỉ đồng (chiếm 36,7% tổng thu ngân sách quốc gia)…


Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang và Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được cùng các đại biểu tham quan tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) sáng 12.10
Ảnh: Nguyên Vũ
Việc TP.HCM hợp nhất với Bình Dương và Bà Rịa-Vũng Tàu được đánh giá là bước ngoặt chưa từng có trong lịch sử phát triển đô thị VN, mở ra cơ hội mở rộng thị trường, tăng sức hút đầu tư, kết nối hạ tầng, kết nối chuỗi sản xuất và nâng tầm vị thế quốc tế, tiếp cận nguồn tài chính, công nghệ tiên tiến. Đây là sự cấu hình lại toàn diện không gian phát triển, nơi 3 cực kinh tế năng động bậc nhất cùng hội tụ, với tầm nhìn mới: đến năm 2030 thành phố vào top 100 đô thị đáng sống nhất thế giới, tầm nhìn 2045 trở thành siêu đô thị quốc tế, nhằm thực hiện sứ mệnh tiên phong, dẫn dắt và lan tỏa phát triển cho cả nước.
Bên cạnh những cơ hội, TP.HCM cũng đối mặt với nhiều khó khăn do kết cấu hạ tầng chưa đồng bộ, thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao, vấn đề ô nhiễm môi trường còn nhiều thách thức, chênh lệch giàu nghèo còn lớn. Mặt khác, các thách thức từ cạnh tranh thu hút đầu tư, thích ứng biến đổi khí hậu, bảo đảm an ninh năng lượng, an ninh mạng, giữ gìn bản sắc văn hóa – xã hội, đặt ra yêu cầu TP.HCM phải chuyển đổi mô hình tăng trưởng, nâng cao năng lực cạnh tranh bằng những giải pháp phù hợp, linh hoạt và hiệu quả.
TÁI CƠ CẤU KINH TẾ, ĐỊNH HÌNH LẠI ĐÔ THỊ
Dự thảo báo cáo chính trị Đại hội Đảng bộ TP.HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030 xác lập mục tiêu tăng trưởng nhanh và bền vững, dựa trên đổi mới mô hình tăng trưởng, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, phát triển kinh tế tri thức, sáng tạo, có khả năng tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.
Trong lĩnh vực công nghiệp, TP.HCM sẽ tập trung triển khai đề án chuyển đổi, chuyển dịch các khu công nghiệp, khu chế xuất và tái cấu trúc các ngành công nghiệp chủ lực. Đồng thời, nghiên cứu phát triển các ngành có nhiều tiềm năng, như trí tuệ nhân tạo (AI), robot, không gian vũ trụ, hydrogen xanh, công nghệ gen, sinh học; thu hút các tập đoàn đa quốc gia và các doanh nghiệp hàng đầu về sản xuất linh kiện điện tử, bán dẫn, chip.
Các khu mậu dịch thương mại tự do thế hệ mới cũng được phát triển gắn với các trung tâm logistics, cụm cảng trung chuyển quốc tế, sân bay hàng hóa. Song song đó, Trung tâm tài chính quốc tế của VN tại TP.HCM sẽ là dự án mang tầm chiến lược nhằm thu hút đầu tư, phát triển thị trường tài chính hiện đại, tạo nền tảng tăng trưởng kinh tế bền vững. TP.HCM cũng đặt mục tiêu hoàn chỉnh khu đô thị mới Thủ Thiêm trước năm 2030, khởi công giai đoạn 2 khu đô thị Phú Mỹ Hưng, đẩy nhanh tiến độ khu đô thị biển Cần Giờ và triển khai các dự án nâng cấp đô thị Vũng Tàu, Hồ Tràm và Phú Mỹ.
Đặc biệt, trong 5 năm tới, TP.HCM sẽ huy động mọi nguồn lực đầu tư hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, ưu tiên phát triển mạng lưới giao thông tích hợp và thông minh, góp phần kết nối vùng – liên vùng, tập trung vào 6 trọng tâm. Đầu tiên là phát triển hệ thống đường sắt đô thị theo định hướng TOD kết nối hiệu quả nội đô và các trung tâm chức năng. Đồng thời, xây dựng, nâng cấp các tuyến đường sắt tốc độ cao chở khách, đường sắt vận chuyển hàng hóa (tuyến Bàu Bàng – Đồng Nai – Cái Mép Thị Vải), hoàn thiện các tuyến đường vành đai (2, 3, 4).
Giao thông liên kết vùng sẽ được cải thiện đáng kể thông qua hệ thống trục giao thông QL13, cao tốc TP.HCM – Võ Văn Kiệt, cao tốc Bến Lức – Long Thành, cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu – Long Thành. Ngoài ra, TP.HCM cũng chú trọng khai thác hiệu quả vận tải đường sông (luồng Sài Gòn – Đồng Nai – Soài Rạp) và các tuyến ven biển kết nối cụm cảng Cái Mép – Thị Vải – Cần Giờ, cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, gắn với logistics và dịch vụ cảng. Sân bay Côn Đảo sắp tới sẽ được nâng cấp, mở rộng đáp ứng nhu cầu vận tải và phát triển du lịch…
Nhiều hoạt động ý nghĩa trước thềm đại hội
Ngày 12.10, đoàn đại biểu dự Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030 do Bí thư T.Ư Đảng, Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang làm trưởng đoàn đã tham quan các công trình, mô hình kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh tiêu biểu.
Đoàn xuất phát từ nhà ga Bến Thành, trải nghiệm tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên), ngắm nhìn những khu đô thị hiện đại hai bên. Tiếp đó, đoàn đại biểu đến dâng hoa, dâng hương tại Đền tưởng niệm các Vua Hùng và Đền thờ Lễ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh thuộc Công viên lịch sử – văn hóa dân tộc. Trong ngày, đoàn đại biểu tiếp tục tham quan Công ty cổ phần VNG, Bảo tàng Lịch sử TP.HCM, Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân, cảng Gemalink, khu công nghiệp chuyên sâu Phú Mỹ 3, nhà máy sữa Vinamilk, Công ty Becamex.
An sinh bao trùm và bền vững
Sự phát triển bền vững của một đô thị đòi hỏi cân bằng giữa các mục tiêu kinh tế, xã hội và môi trường. TP.HCM mới với sự sáp nhập thêm 2 tỉnh, sẽ tạo ra sự thay đổi không chỉ cơ cấu kinh tế, mà cả là cơ cấu xã hội, đặt ra yêu cầu lớn hơn và đòi hỏi tính bao trùm hơn.
Trước đây, khu vực nông thôn của TP.HCM chỉ tập trung ở một số huyện ngoại thành như Bình Chánh, Củ Chi, Hóc Môn, Cần Giờ, Nhà Bè thì nay phạm vi mở rộng hơn, trải dài ra các xã của Bình Dương và Bà Rịa-Vũng Tàu cũ. Bên cạnh đó, cộng đồng dân tộc ít người, nhóm người yếu thế cũng sẽ tăng lên. TP.HCM mới sẽ phải giải quyết nhiều bài toán của cơ cấu xã hội thay đổi như thành phần dân cư, dân tộc, tôn giáo, trình độ, thu nhập…
Do vậy, trong các định hướng mà Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM đặt ra sắp tới cần cân đối giữa mục tiêu phát triển kinh tế và giải quyết các vấn đề xã hội cũng như có những chỉ tiêu, kế hoạch hành động cụ thể. Chính quyền cơ sở phải sâu sát và giải quyết nhanh chóng, hỗ trợ kịp thời những vấn đề liên quan đến đời sống người dân.
TP.HCM cũng cần phát huy trách nhiệm xã hội, huy động nguồn lực của các doanh nghiệp, cộng đồng cư dân, các tầng lớp xã hội có điều kiện tốt hơn cùng chung tay với chính quyền trong thực hiện an sinh xã hội, hỗ trợ nhóm yếu thế. Ngoài ra, địa phương cũng nên cân nhắc có những chính sách tuyên truyền và kênh tiếp nhận thông tin phù hợp trên nền tảng số để thuận lợi đạt được các mục tiêu phát triển kinh tế và phát triển con người.
PGS-TS Vũ Tuấn Hưng, Viện trưởng Viện Khoa học xã hội vùng Nam bộ
Phân bổ nguồn lực đồng đều
Sau khi TP.HCM hợp nhất với 2 tỉnh, không nhất thiết phải quy hoạch lại toàn bộ mà nên xác lập yếu tố tương thích, tích hợp thế mạnh của 3 địa phương để điều hành, ưu tiên đầu tư công cho từng khu vực. Trong đó, Bình Dương phát triển thế mạnh công nghiệp, Bà Rịa-Vũng Tàu mạnh về kinh tế hướng biển, còn TP.HCM ưu tiên công nghệ cao, trung tâm tài chính, dịch vụ.
Bối cảnh mới đòi hỏi trình độ quản lý của lãnh đạo phải bao quát, toàn diện. Nếu đưa dự án ưu tiên về khu vực không hợp lý thì thế mạnh sẽ bị yếu đi. Nếu ưu tiên cho khu vực trung tâm TP.HCM hiện hữu quá nhiều thì các nơi khác sẽ yếu đi và kéo theo cả thành phố yếu dần.
TP.HCM mới cần ưu tiên nguồn lực đầu tư hạ tầng giao thông kết nối các khu vực cũ của địa phương cũng như kết nối vùng Đông Nam bộ và Tây Nam bộ, tập trung các dự án vành đai 2, vành đai 3, vành đai 4, đường sắt đô thị, cảng biển…
TS Nguyễn Hữu Nguyên, Hội Quy hoạch phát triển đô thị TP.HCM
Nguồn: thanhnien.vn