Vương trùn quế

Xuất thân từ một gia đình thuần nông nên hình ảnh cánh đồng, cây lúa, trâu cày và đặc biệt là những con trùn đất không còn xa lạ với Lê Minh Vương. Ký ức tuổi thơ của anh là những buổi trưa không ngủ, cùng đám bạn đào trùn làm mồi câu cá… Sau này lên đại học, giảng viên có nhắc đến con trùn quế để xử lý chất thải hữu cơ, có giá trị to lớn đối với môi trường và nông nghiệp, Vương đã bị thu hút một cách mãnh liệt về loài vật nhỏ bé ấy.

Tình yêu thủy chung với trùn quế

Năm 2012, khi còn là sinh viên năm hai, Vương đã thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học “Cải tạo và xử lý bùn ao tôm thẻ chân trắng nuôi trùn quế và làm phân hữu cơ”. Sau đó, Vương đã chuyển giao công nghệ cho các hộ nuôi tôm ở Cần Giờ, Kiên Giang, Bến Tre và Quảng Ngãi, giúp họ cải tạo, tái sử dụng lượng bùn thải ao nuôi bị ô nhiễm trở thành phân bón hữu cơ vi sinh để trồng rau màu.

ẢNH: TÁC GIẢ CUNG CẤP

Sau niềm vui được giúp đỡ cho nông dân, Vương đã hạ quyết tâm theo đuổi mục tiêu tạo ra những giá trị thiết thực cho nền nông nghiệp Việt Nam. Mặc dù cuộc sống sinh viên có nhiều chật vật, Vương vẫn chịu khó đi đi về về từ trung tâm TP.HCM đến các vùng quê, nhiều nhất là huyện Củ Chi – thủ phủ của ngành nuôi trùn để tìm hiểu, quan sát, học hỏi kinh nghiệm của bà con nông dân. Cậu sinh viên cũng thường lấy trùn quế làm đề tài để tham gia các cuộc thi về môi trường và đạt được một số giải thưởng. Vương cũng đã lập Fanpage “Thế hệ ưu tú” với mong muốn tập hợp những bạn trẻ đam mê nghiên cứu khoa học để cùng nhau hợp tác và hiện thực hóa những ý tưởng vì một môi trường xanh.

Say mê nói về loài trùn quế, Lê Minh Vương cho biết: “Tôi tin tưởng rằng trong tương lai con người sẽ thay đổi tư duy và cách làm nông nghiệp, đó là từ lạm dụng hóa chất để chuyển sang làm nông nghiệp sạch để có thực phẩm sạch, an toàn với sức khỏe và thân thiện với môi trường. Con trùn quế sẽ góp phần quan trọng vào chuỗi hệ sinh thái này, thông qua việc xử lý chất thải hữu cơ để bảo vệ môi trường và cung cấp phân bón hữu cơ vi sinh phục vụ cho nông nghiệp sạch”.

ẢNH: TÁC GIẢ CUNG CẤP

Dấn thân vào con đường này, chàng trai trẻ đã gặp không ít khó khăn vì tư liệu về loài trùn trong nước khá ít, nguồn tài chính của bản thân cũng hạn hẹp. Nhưng với sự quyết tâm cao, Vương đã tìm hiểu thêm các tài liệu nước ngoài, từ đó nhận biết được thêm phân trùn quế có rất nhiều công dụng trong nông nghiệp như: cung cấp dinh dưỡng đa, trung, vi lượng cho cây trồng; giữ ẩm cho đất; cung cấp hệ vi sinh vật có lợi bảo vệ rễ cây và làm tơi xốp đất. Bên cạnh đó, phân trùn quế có nhiều kén trùn sẽ nở thành trùn con tiếp tục cung cấp cho đất một lượng lớn trùn để làm tơi xốp đất và xử lý các vật chất hữu cơ khó tiêu thành dễ tiêu…

Trong những năm theo đuổi đam mê, toàn bộ tri thức về trùn có được từ việc nghiên cứu và học hỏi kinh nghiệm của các tiền bối đã được hội tụ trong quyển sách Nông nghiệp tuần hoàn ứng dụng do chính Lê Minh Vương chủ biên. Đứa con tinh thần này của anh ra đời với phương châm “mọi người cùng biết và cùng làm”, mong muốn trùn quế hữu cơ vi sinh có mặt ở khắp nơi để phục vụ nông nghiệp bền vững.

ẢNH: TÁC GIẢ CUNG CẤP

Trong sách có viết, nuôi trùn quế không hề khó, phù hợp cho tất cả các thành phần từ hộ gia đình nhỏ lẻ và các trang trại nông nghiệp quy mô lớn. Các yêu cầu cơ bản cần có để nuôi trùn quế như: nguồn phân gia súc sẵn có hoặc phụ phế phẩm nông nghiệp, chất thải hữu cơ, chuồng trại thông thoáng, tối và không được ngập nước, có nguồn giống sinh khối bố mẹ khỏe mạnh và đạt chuẩn…

Lan tỏa tư duy nông nghiệp tuần hoàn

Bỏ nhiều thời gian, công sức để nghiên cứu, sản xuất, đưa ra thị trường các sản phẩm từ trùn quế, quá trình khởi nghiệp của Lê Minh Vương gặp không ít khó khăn. Tuy nhiên, anh không “giấu nghề” mà luôn sẵn lòng và chủ động phổ biến kỹ thuật nuôi trùn đến với bà con nông dân qua nhiều buổi tập huấn.

ẢNH: TÁC GIẢ CUNG CẤP

Vương và cộng sự cho ra đời một dự án ứng dụng mô hình nông nghiệp tuần hoàn – “Trang trại Nắng và Gió” – luôn mở cửa chào đón khách tham quan và bà con nông dân đến trải nghiệm, học hỏi. Khách sẽ được tham quan trang trại trồng nho, táo, ổi, dưa lưới và nha đam, kết hợp với chăn nuôi quy mô lớn đạt chuẩn Global GAP. Trang trại vận hành tuần hoàn khép kín tận dụng nguồn chất thải hữu cơ, phụ phế phẩm nông nghiệp, phân gia súc để làm phân bón hữu cơ vi sinh và nuôi trùn quế. Dự án có sứ mệnh lan tỏa thông điệp xây dựng và phát triển một nền nông nghiệp bền vững dựa trên các giải pháp an toàn và thân thiện với môi trường, vì sức khỏe người tiêu dùng.

ẢNH: TÁC GIẢ CUNG CẤP

Với dự án này, Lê Minh Vương đã đạt giải nhất cuộc thi dự án khởi nghiệp Ninh Thuận năm 2023, giải khuyến khích cuộc thi Khởi nghiệp thanh niên nông thôn toàn quốc do Trung ương Đoàn tổ chức. Tháng 11.2023, Lê Minh Vương đã được Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan (nay là Phó chủ tịch Quốc hội) gửi thư khen.

Các sản phẩm chủ lực của dự án và cũng là “đứa con tinh thần” của Vương trong nhiều năm nghiên cứu, sản xuất: vi sinh vật bản địa hóa IMO dạng lỏng và dạng bột; GE nha đam, GE chuối (dinh dưỡng sinh học cho cây trồng); phân bón hữu cơ vi sinh trùn quế, dịch trùn quế và các sản phẩm từ trùn quế; dinh dưỡng sinh học Alonutri Pro dành cho cây nha đam… Độc đáo hơn, vừa qua Vương đã cho ra đời sản phẩm “trùn quế đông lạnh”. Theo đó, nhờ công nghệ cấp đông sâu, các hợp chất quý như đạm sinh học, enzym, khoáng chất và axit amin được giữ nguyên vẹn; dễ bảo quản, không sợ hư hỏng như trùn tươi, chủ động nguyên liệu quanh năm.

Vương cho biết: “Mỗi lần thu hoạch phân trùn trong khu vườn của mình là một lần trái tim mình như được tiếp thêm lửa. Thấy từng mẻ phân tơi mịn, chất lượng, thơm mùi tanh từ trùn là biết bao nhiêu ngày chăm sóc đàn trùn đã được đền đáp xứng đáng. Hạnh phúc hơn nữa là khi đóng bao phân trùn, mình biết rằng: món quà từ lòng đất này sẽ đến tay những người nông dân tâm huyết, góp phần nuôi dưỡng hàng trăm héc ta rau sạch, vườn trái ngọt, vườn rau hữu cơ khắp nơi”.

Đất nước đang bước vào kỷ nguyên mới, đặt ra yêu cầu phát triển nền nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại và nông dân văn minh. Trên hành trình đó, rất cần những tấm gương người trẻ dám nghĩ, dám làm, dám làm chủ tri thức và dành tất cả tâm huyết theo đuổi nông nghiệp xanh, sạch, bền vững, vì sức khỏe cộng đồng như Lê Minh Vương. Bởi làm nông nghiệp hữu cơ là làm nông nghiệp tử tế, góp phần định vị và nâng cao thương hiệu sản phẩm nông nghiệp Việt Nam trên bản đồ nông nghiệp thế giới.